“Ka jingmane Blei bashisha”

La thoh da u Ex.Rev.K.Langrin,
Seiñduli, West Khasi Hills District.

Bun ki khristan hangne ha ka ri jong ngi ki khuslai namarba kim ioh leit jingiaseng shuh ha ïingmane khamtam ha ki sngi Sunday. Bun ruh kiba kynnoh ia u Modi bad ia u Conrad Sangma namar ki pynbna ban khang noh ia ki jaka mane Blei ban iada na ka jingpur stet u khñiang coronavirus. Don bun kiba kynnoh ba hana ka dei ka buit ban pynduh ia ka niam khristan. Ka jingsngewsih jong ki ka long, ki ong, “Ngi la duh ia ka jingmane Blei.”

Paralok, ban weng noh ia kata ka jingkhuslai bad jingpyrkhat bakla jong phi to ngin ia pule na ka Bible kumno ba la hikai ia ngi ban ioh ia ka jingmane Blei kaba shisha. To ngin ia peit na u Ioan.4:23, ki kyntien kiba ong, “Hynrei ka por ka jia, bad ka long mynta keiñ, haba ki nongiamane Blei kiba shisha kin ia mane ia U Kpa ha ka mynsiem bad ha kaba shisha; naba u Kpa ruh u wad ia kiba kum kita ban mane ia u.”

Paralok, lada ngan shu iehnoh tang hangne ruh nga ngeit ba ka la pynshai kdar ia phi. Hynrei na ka bynta ki bym sngewthuh bad kiba ong ba U Blei u don tang ha îingmane, ngan shim khyndiat ia ka por ban pynshai lem. Lehse kin sa don bun ki ban pyrshah ia nga, hynrei nga kyrmen ba kin don katto katne ruh kiban pdiang bad iamynjur bad nga.

Paralok, ha ka jingsngewthuh jong nga te kane ka aiñ Lockdown ka ai jingmyntoi shibun ia ngi ha ka jingmane Blei. Lada ngi puson bha ia kitei ki kyntien ba u Jisu u la kren, kane ka jingmane Blei jong ngi ha la ïing bad shimet shimet ka pynsngewbha pynban ia U Blei. Kato ka kynthei nong Samaria ka la iathuh sarong ha u Jisu ba ki kpa tymmen jong ka ki iamane Blei ha ka temple halor jong uta u lum. Te u Jisu u la pynrem ia ka ba kata ka jingmane ha ka temple ne ha ïingmane kam long kaba shisha. Ka jingmane Blei kaba shisha ka long ha ka mynsiem, ha la ïing bad marwei la marwei.

Nga kyrshan ia ka jingong jong uwei u nong Seiñduli uba la ong,”Kiba leit jingiaseng ha ki 6 tylli ki ïingmane ha Seiñduli kim leit ban mane Blei, hynrei ki shu kwah ban iakob, kham sawa ka mait jongno.” Nga kyrshan bha ruh ia ka jingong jong u babu Soso Tham ha kato ka jingthoh jong u shaphang ki Daw leit jingiaseng ba u la ong ba kiba leit jingiaseng ki leit tang ban pyni riam thymmai, ban ioh jingiaroh na ki phadri, ki tymmenbasan, ki bishop, ki pastor…Don ruh kiba leit jingiaseng tang ban iakynduh ia ki baieit bathoin, ban peit lorni ia ki para briew, ba ki thait ban shong ïing bad kumta terter. Wat kita ki heh ki haiñ kiba shong ha khmat ha khmat ryngkat ka sut bad u tai ha ryndang ruh kim leit ban mane shisha ia u Blei. Peit kumno ba ki burom tang ia ki para ba deng tai.

Hynrei ha kane ka por ba wan ka khlam pat ka la long ka jingkyrkhu kaba khraw shisha ia ka mynsiem jong ngi. Namar haba ngi mane Blei ha la ïing bad shimet shimet te ngim donkam ban da phongsut, ban teh tai… Ha ïingmane jong ngi ngim ju mane ia u Blei. Balei ba nga ong kumta. Namar ha ka ktien phareng ia ka jingmane la khot “Worship”. Kane ka mane ne worship ka long kaba jylliew katta katta. Namar haba ong “Worship” ka mut ba ngin da dem ngon ha khyndew. Ha ïingmane jong ngi pat ngim ju iohi ia uno uno ne kano kano kiba mane da kaba dem ngon ha khyndew. Bad lada don uba leh phylla kumta ki tymmenbasan bad ki pastor kin beh noh na ïingmane. Ïa kiba leit ban dem ngon kin kynnoh ba la khie lamwir. Nga la iohi ba lada don kiba duwai bad pyndonkam tang ia ka ktien “Haleluiah” ruh kim ai kam shuh.

Hynrei haba ngi mane marwei ha la ïing pat ngi lah ban leh katba ngi mon. Ngi dem khohsiew, ngi dem ngon da pyllup, ngi ong “Haleluiah” ruh ym don ba pynwit ia ngi. Kane keiñ ka jingmane Blei kaba shisha bad ka khuid khlem jingpynrem bad khlem arsap. Ïa kum kane ka jingmane U Blei u kwah bad u pdiang sngewbha.

Bun ki khristan jong ngi ki ñiew ba ka ïingmane ka dei ka ïing shong U Blei. Kumta ki don ka jingngeit bieit ba haba leit jingiaseng ha ïingmane ki leit ban iakynduh ia U Blei. Ki briew kiba leit jingiaseng ha ïingmane ki da pynrit bha ialade. Ynda ki la mih na ïingmane pat ki la leh baheh, ki kren heh, ki lorni para briew, ki iashoh iadat, namar ki ong ba u Blei um iohi shuh.

Haba ki leit jingiaseng ha ïingmane, ha ka jaka ban iaroh (praise) ia u Blei ki iaroh pynban ia ki para briew. Nga shisien haba nga la leit jingiaseng ha Seiñduli, u chairman u la wan pasiaw ha ki shkor jong nga ban ai ia ka khubor na ka Ktien u Blei namarba u nongiathuhkhana um don. Nga ruh nga la kohnguh. Ynda la dep kren ma nga u la iaroh ia nga ha ka jaka ban iaroh ia U Blei. U ong ia kine ki kyntien, “Kane ka khubor ka long kaba phylla, kum ia kane phi la dei ban kren ha ka jingiaseng Synod.”

Ki paidbah nongsngap ruh haba ki leit jingiaseng ha ïingmane ngam ju iohsngew ban don kiba ynda la mih na ïingmane ki iaroh ia u Blei. Kiba nga shait iohsngew ki don tang kiba iaroh ia u nongiathuhkhana uba stad, ia u chairman uba stad bad ia nongrwai kiba stad.

Bun ki khristan ki tharai ba ka ïingmane ka dei ka ïingshong u Blei. Nga kynmaw ha ka snem 2010 haba la mih kawei ka nongialap kaba la pynbna ba un khie u jumaibah ha ka 25 tarik October. Don ki khristan kiba la khung ia ki nepbah kup thiah ban leit thiah ha ïingmane, da kaba ki ngeit ba u jumai un pyllait ia ka ïing ba shong u Blei, bad kat kiba thiah ha ïingmane kin lait im.

Ha kine ki sngi ba don ka Lockdown haba ka sorkar kam shah shuh ban leit jingiaseng ha ïingmane, don kiba ialeh pyrshah. Kum kita ki briew ki leit ialum khnang ha ïingmane namar ki don ka jingngeit ba uta u Coronavirus un ym nud ban rung ha ka ïing ba shong U Blei.

Paralok baieit, hato ki ïingmane jong ngi ki dei shisha ki ïing ba shong U Blei? Lada ki long kumta, ka mut ba ki don da ki phew billion ki blei. Namar ki ïingmane ki don da ki phew billion ha ka pyrthei. Balei ngim sngewthuh ia ka jingduwai ba ngi ju duwai, “Ko Kpa jong ngi uba ha bneng…” Lada u Blei u shong ha ïingmane te ngi dei ban duwai, “Ko kpa jong ngi uba don ha ïingmane.”

Lada ki ïingmane ki dei ki ïing ba shong U Blei te balei ba ka eriong ka dang lah ban lied bad balei ba ka ding ka ing? Peit nuksa ia ki jingjia ha ki snem ba mynshuwa, katno tylli ki ïingmane ki la shah lied eriong bad katno tylli ki ïingmane ba la bam duh da ka ding. Balei kiba leit jingiaseng ha ïingmane kim ju loit ia ki juti kumba leh u Moses haba u iohi ia ka thylliej ding bad ia ka jingkren jong U Blei ha ka lawlynnong?

Paralok, to ioh ia kane ka jingsngewthuh ba ki ïingmane jong ngi ki dei ki skul ba ai jinghikai. Nga sngewdei bha ia ka jingong ki tymmen ha shnong jong nga mynshuwa ba ia kiba leit jingiaseng ha ïingmane ki ong, “Ki leir skur”. Kumba ha skul la hikai ban pule, ban thoh, ban kheiñ jingkheiñ, ban nang kren phareng, ban nang ia akor ka burom… Ka long kumjuh ha ïingmane ki nongialam balang, ki nongiathuhkhana ki hikai ia ki khun khristan kumno ban im ka jingim kaba bha bad kaba pynsngew bha eh ia U Blei uba shong ha bneng. Nga iaroh ia kiba smat ban leit jingiaseng bad kiba sngap bha, shah shkor bha bad pyndonkam hok ia ki jinghikai ba ki ioh na ïingmane. Hynrei don tang khyndiat ki leh kumta.

U Blei ruh u iaroh bad u kyrkhu ia kiba leit jingiaseng da ka jingsngewrit, da kaba pyndonkam ia ki jinghikai ba ki ioh na ïingmane. Hynrei U sngewsih ban iohi ia kiba bun kiba leit jingiaseng da ka jingsarong, da ka jingibeiñ ia kiwei, bad ynda la mih na ïingmane ki leh katba kwah ban pynhun ia ki khmat, ki shkor, u thylliej bad ia ka doh baroh.

Paralok, wat khuslai ia ka jingbym ioh pynlong jingiaseng shuh ha ïingmane. Dei ha kum kine ki sngi ba u Blei u kwah ban iohi ia ka jingmane bashisha jong ngi kaba long ha ka mynsiem shimet shimet. To shim ba kane ka lockdown ka long ka jingkyrkhu ia ngi. Ha ka jingmane shimet jong phi phi la lait phar na ka jinglorni, jingpeitmatdong, jingiaroh para briew. Hangne te phi la iaroh sa tang ia u Blei hi marwei.

Ban pynkut ia kane ka khubor nga kwah ba phin ia pule hi ia ka jingmane Blei ba shisha jong u Abraham ba la thoh ha ka kitab Genesis.22:1- 19. Hangne phin sngewthuh ba u Blei u la ai nam ia u Abraham kum u kpa ka jingngeit (father of faith), ym dei ka jingmane ha temple ne ïingmane da kaba pynsawa da ka mait, hynrei u la ioh ia kane ka nam ha ka jingleit mane jar jar sha lum tang bad la u khun, u Isaak. Ka burom ba phi ioh na ïingmane ka long na ki para briew, hynrei ka burom ba phi ioh ha ka jingmane marwei bad shi ïing ka long na U Blei. Amen.