Ngi don hapdeng ka thma jingpang ba shyrkhei bha. Baroh ngi ia tip shai ba ka jingpang COVID – 19 ka dei ka jingpang kaba ma haduh katta katta namarba ym pat don dawai ban iada. Kumba ka long mynta hi ka jylla jong ngi ka dang lait na kane ka jingpang. Ka sorkar jylla ka la nang pyndep iala ka jong ka bynta. Dei na kata ka daw ngi donkam ban kitkhlieh shuh shuh nangne shakhmat haduh ba ynda poi kata por ba la lah ban sumar da ki dawai dashin. Ka long kaba kongsan haduh katta katta ban iada hi dalade ialade. Kaba mut ba mangi baroh ngi dei ban kitkhlieh ia kane ka kam im kam iap. Ngim dei ban khein sting.
Ha kajuh ka por ruh ngim dei ban shu tieng ne ban shu ngeit biej katba ngi iohsngew ne ong ha lynti ha syngkien. Kane kan wanrah ka jingklumar jingmut bad pynsngewthuh bakla ia baroh. Ha jaka ban iakhun ia ka jingpang COVID -19 da ka lynti kaba shai, peit ho! ioh poi pynban sha kaba leh bakla. Kaba kongsan kum ha kine ki por ba mynta bad nangne shakhmat ka long ban ngeit ba ngi lah ban iada da ka jingkitkhlieh hi dalade ialade. Ban nang pynkhlain shuh shuh ban iada dalade ialade ngi hap ban leh kumne harum khnang ban ym bakla wat tang uwei ne kawei ka briew ruh:
- Wat shu ngeit bad sngap ia ki khana lamler kiba mih hateng hateng lyngba ki mobile phone ne na ki khana ha lynti ha syngkien ne wat leit rah khana lamler shaneng sharum. Lada kwah jingtip kaba shai dei ban leit kylli na ki Rangbah Shnong ne na ki para nongshong shnong kiba lah ban ai ka jingtip kaba shai.
- Ban bud bha ia ki jinghikai ba la ai bad pynshai da ki tnat sorkar bapher bapher.
- Ym dei ban biah pathar ha lynti ha syngkien ne ha ki iew ki hat namar ka wanrah ia ka jingma kaba lah ban pynpar ia ka jingpang. Dei ban biah tang ha ki nala ne ki paikhana bad theh um.
- Baroh ki long iing ki long sem ryngkat bad kiba don mano mano kiba la wanphai shala iing la sem na ki jylla shabar ne ki Ri nongwei ki dei ban kitkhlieh ban iathuh ia ka sorkar bad ban nym ia khleh badno badno haduh hadien 14 sngi. Ki jain ki nep jongki ruh dei ban law shabar bad sait noh. Ki Dorbar Shnong ki dei ban kit khia bha ia kane ka bynta namar ioh jar ba bakla kumno-re-kumno. Tang ba ngi dei trai shnong, ngim dei ban khein sting ne leh katba mon.
- Ki dorbar shnong ryngkat ryngkat bad ka jingiatrei lang bad ki DC, SDO bad ki pulit ki dei ban lum ban iakren bad tehlakam ia ki trai iing ai iingwai, ki trai hostel, ki trai ai iing basa (guest house lane hotel), ki hostel ha ki jaka pule, ki trai dukan ba buh nongtrei baroh ki dei ban kitkhlieh bha ia ki nongleit nongwan kiba rung ba mih na ki jaka jongki.
- Ki dorbar shnong ki dei ban lum bad pynsngewthuh ia ki contractor, ki trai karkhana, ki trai workshop, ki trai dukan ne trai jaka ba ai bam barit ne baheh kiba buh da ki nongtrei na shabar ka jylla ki hap ban kitkhlieh bha lada don na kine ki nongtrei ki jongki ki ba leit shuti ne leit donkam shabar ka jylla Meghalaya kim dei ban wan rung biang khlem da pyndep ia ki kyndon ba la buh da ka sorkar.
- Kan jin da la bha lada ki iew ki hat ki buh noh bun tylli ki jaka sait kti paidbah. Kane ruh kan iarap ban iada na ka jingpang. Ha ka juh ka por kan iarap naka bynta ki nongdie jingdie ha iew ban iohlad sait kti bunsien.
- Ka jingkyrpad ka leit sha baroh ki iing ki sem ban ia pyrkhat lang haba ngi ia thied ia ki marbam mardih. Ki don ki long iing kiba kamai mynstep bad thied bam ynda miet. Dei na kata ka daw hap kitkhlieh na ka bynta ka jongki ruh kum ka jingkitkhlieh na ka bynta ka bhalang bad ka ioh lang.
- Ngi dei ban iaroh bad ai khublei na ka bynta kito ki nongtrei kiba eksamin ia ki nongrung shapoh ka jylla. Ki dei ki nongiada ba ha khmat duh ha kane ka thma iada naka COVID – 19.
Tang ban shu pynkut noh, kane ka thma pyrshah iaka COVID -19 ka dei ka thma kaban hap iakhun tat haduh ban da ioh ki dawai dashin. Na kata ka daw hap ban ia satar da ka jingiaishah, jingkitkhlieh, ban bud ia ki jinghikai ka sorkar, bad ai mynsiem lang. Ka jingiakhun da ka jingkitkhlieh kan wanrah ka jingbha ia baroh lang.
A. Kyrham Nongkynrih
NEHU, Campus
Phi don ban ong eiei?