AIS Suja
Ka met u briew ka dei ka Temple bad ka dei ruh ka Temple ba phylla ka bym shym la thaw da ki kti. Kam dei ka Temple jingstad (Temple of Learning) lane Temple ban mane u Blei (Worshiping Temple) hynrei ka dei ka Temple u Mynsiem Bakhuid jong u Blei, bad uta u mynsiem (Spirit) u dei uba na u Blei. Balei? Phim tip ba phi long ka iing shong u Blei? Bad uta u mynsiem u Blei u shong sah hapoh jong phi? 1 Korinth 3:16.
Ka met u briew ka long kaba phylla. U David u ong ha u Blei kumne: “Nga ainguh ia me naba la thaw itieng bad phylla ia nga: kiba phylla ki kam jong me; ka mynsiem jong nga ka tip bha ia kata” Salm 139:14-15. Kumta ia uwei pa uwei u briew la thaw phylla bad itieng ia u bad u long shisha uba phylla. Dei namar kata u Blei u la pyllong Temple ia ka met u briew. Ka daw ka long ba la thaw kyrpang ia u briew ha kiei kiei baroh. Kumta ha kane ka Temple long ka met, u shong uta u briew uba hapoh (inner man) uba dei u mynsiem kein bad une u mynsiem u long uba na u Blei.
Naduh ba u Jisu u la wan bad hadien ka jingleit jong u sha bneng, ia ka Temple la pynjot noh ha Jerusalem ka Temple u Solomon kein dei namar ba u Blei um mon shuh ba ki briew (Jiw) kin mane ha kata ka Temple da kaba thang iwbih bad knia da ki mrad bad ka long tang ka jingpyndep rukom ia u Blei. Na kata ka daw u Jisu u ong ha ki lyngba ka nong Samaria – “U Blei u long u Mynsiem, te ka dei ia kiba mane ia u, kin mane ha ka mynsiem bad ha kaba shisha” Ioannis 4:24. Jisu u kren ia kane namar u la iohi lypa.Dei ha kane ka rukom ngi sngewthuh wat la ki Jiw kim don Temple ruh, Ki hap ban mane ia u Blei hapoh ka mynsiem jong ki, kane hi ka pyni ba ka met u briew ka dei ka Temple jong u Mynsiem kumba ong ka ktien u Blei.
Lada ka met u briew ka dei ka Temple ne iing shong u Blei te ka dei kein ban leh bha ia ka namar lada ia ki Temple ba la thaw da ki kti u briew la thaw itynnad bad remdor, te kaba katno tam dei ban lehkhuid ia ka Temple u Mynsiem kaba long ka met jong ngi ki biew. Namar ka Temple la la thaw da ki briew kim long kordor ha khmat u Blei, hynrei ka met jong ngi kein kaba kordor. Kumta sumar bad leh khuid ia ka pynkhuid ia ka na ki kam bymman baroh namar u Mynsiem u Blei u dei ban shongsah hapoh jong ngi kein.
Ka met u briew ka dei ka Temple bad ka kordor tam ban ia ka Temple ba la thaw da ki kti briew namar u Blei um shong ha ki Temple ba la thaw da ki kti briew. U Blei um shong ha kata ka Temple u Solomon hynrei ha a dohnud jong u Solomon kein. Ka ktien u Blei ka ong kumne: “Hynrei u Solomon u la tei ka iing ia u (ia U Blei) te uta uba ha khlieh tam eh (U Blei) um ju shong kein ha ki iing ba la thaw da ki kti” ong u Blei – “Ka bneng ka long ka khet jong nga, ka khyndew ka jingiuh kjat jong nga: ka iing ba kumno pat phin tei ia nga? lane kaba kumno ka jaka shong thait jong nga? hato ki kti jong nga kam shym la thaw ia kine kiei kei baroh? Ki kam ki Apostol 7:47-50.
Hangne ka pyni ba u Blei u niewkor palat ia u briew namar u long ka Temple u mynsiem jong u ban ia ki Temple ba la thaw da ki kti, namar u Blei um shong ha ki Temple ne iing mane ba thaw u briew. Lada u mynsiem u Blei um ioh jaka ha ka dohnud u briew, ka long leh noh ei ban tei iingmane ne Temple. Kumta, wat lada ngi lthaw ka Temple kaba rem dor katno katno, kam don jingmut ha u Blei lada ka Temple kaba ha ka dohnud u brew ka long thylli.
Na kata ka daw ym ju shem u Blei un ong lada don ba pynjot ia ka Temple u Solomon ne kano kano ka Temple, yn pynjot ia ki. Ka daw ka long dei namar ba u Blei um shong ha kata ka Temple ba la thaw da u briew. Hynrei u ong – “Lada uno uno u pynjot ia kata ka iing shong u Blei kaba dei ka met u briew, ia uta kein u Blei un sa pynjot, namar ka iing shong u Blei ka long kaba khuid (ka dohnud kein) kaba long ma phi kein” 1 Korinth 3:17.
ka dohnud u briew ka long ka Temple ia kaba u Blei u niewkor eh katta katta ka bym shym la thaw da ki kti briew, hynrei u Blei. Bad uta uba pynjot ia ka, u Blei un pynjot thiaw ia uta. Namar kata to tip bad to sngewthuh kaba katno ka kordor ka dohnud u brew bad ka jingim hi baroh kawei namar hapoh u briew don u briew ne uta u briew uba hapoh (Inner man) uba long mynsiem (Spiritual) u dei hi u mynsiem uba na u Blei. Bad ba uno uno uba pynjot ia u, u Blei un pynjot ia uta.
Te kumno yn pynkhuid ia kane ka Temple kaba long ka met u briew? Ka donkam ba u briew un weng (delete) ia kiei kiei kiba sniew na shabar bad shapoh. Namar na shapoh ka dohnud ki mih ki jingpynsniew. “Kiei kei kiba mih napoh ka dohnud ki pyntngit ia u briew. Na ka dohnud mih ki jingmut bymman kaba pyniap kaba klim kaba kai kynthei ba tuh ba sakhi lamler, kren bein bad bun kiei kiei kiba pyntngit ia u briew” Mathaios 15:12-18.
U Blei u long uba kguid “Suk kiba k huid ha ka dohnud naba kin iohi ia u Blei” Mathaios 5:8. Lada ka dohnud ka khuid, kata hi ka dei ka Temple u Blei bad u briew u lah ban iohi ia u Blei namar u Blei u long uba khuid. Dei ha kum kata kein ka Temple ba u Blei u treh ban shong ban sah, namar um shong ha ka Temple ba la shna da ki kti briew namar u Blei u dei u Mynsiem (God is Spirit).
U Blei u sngewsih lada la pynjot ia kane ka Temple kaba long ka met jong phi jong nga kein da ki kam bymman bad jingsniew. Namar uba pynjot ia kane ka Temple (ka met), ia uta kein u Blei un pynjot haduh dujok ding” 1 Korinth 3:17.
Phi don ban ong eiei?