AIS Suja
“Kaei kaba ka pyrthei ka ap khmih mynta?” Bun ki ong “Ka la jan wai”. Ki synran u Jisu pat ki kylli ia u da kaba ong – “Kaba kumno ka dak ka jingwan jong me bad kaba wai noh kane ka pyrthei?” Mathaios 24:3. Hynrei u Jisu um iathuh ha ki ia ka sngi ka por ne kynta, namar ym bit ia ki briew ban tip ia ki por ki kynta ka jingwan pat u Jisu sha kane ka pyrthei. Hynrei u ong – “Sumar”.
Ha ka pateng bynriew ba mynta bun ki ong ka la jan wai haba ki iohi ia kiei kiei kiba phylla ki jingjia ba ki wan jia ha ka imlang sahlang, longbriew manbriew, ha ka pyrthei ka mariang, namar la nang kylla, kylla.
Hynrei ka pyrthei jingstad mynta pat ka ap khmih kliaw kaei ban jia ia ki Jiw ha Israel! Ki nongsynshar ki riewstad bad wat ka UNO ka peit kliaw aiu ka jia ha Israel ia ka jaid bynriew Jiw. Namar tang tiak ha Israel, ha Jerusalem, ka UNO ka pynieng ryndang ban khmied. Namar ba ka Jerusalem ka long ka baje, ka por ia ka pyrthei baroh kawei.
Kaei kaba ki Jiw pat ki ap khmih mynta ka long ban ioh hukum nangno re ban pynieng pat ia ka Temple kaba Lai ha Jerusalem. Ki Jiw kim tip ba ka jingioh pat jong ki ban pynieng ia ka Temple ba Lai ka long ka jingkut noh jong kiei kiei kiba ha kane ka pyrthei kaba mynta. Kiei kiei kin kut noh bad kan wan ka por jingjynjar ha ka pyrthei baroh kawei. Hynrei hapdeng kata ka por, u Blei u dang ap ba ki briew kin wan phai khmat sha u. Bad ia kata ka jingshisha, ka ktien u Blei ka ong kumne: “U Blei u leh kum bym khmih ia ki aiom ka jingbymtip BAN KYLLA KABA MUT” ki kam ki Apostol 17:30-31. Ka mut u Blei u dang ai por sa khyndiat ba ki briew kin kylla kaba mut (to repent). Ym lah ban tip sa katno u Blei un dang ai por kylla bamut ia u briew ha sla pyrthei. Dei na kata ka daw u ong – “Kata ka ia ka long hajan. Uta u bym hok, to nangleh bymhok; uta uba tngit to un nang tngit: uta uba hok to un nang leh hok: uta uba khuid to un nang khuid” Jingpynpaw 22:11. Ka mut ba u Blei u ieh ha ka mon u briew ban jied khlem pynbor. Ngi tip ba ki Jiw ki donkam palat ia ka Temple. Hynrei ka por kam pat jia, bad na ki dak ba paw ha ka pyrthei “Kata ka por ka long hajan”.
Ka jingpynieng pat ia ka Temple kaba Lai, ka long ka dak ka jingsdang jong ki 3 snem shiteng ba ha khmat ba ki Israel kin ioh biang ban ai jingknia ba man ka sngi. Ka long ka dak ba thikna tam ba ka la sdang ka shitaiew Bakhadduh, ba la ong da u Daniel 9:27. Kane ka shitaiew ka thew ia ki 7 snem bakhadduh na ki 70 taiew u Daniel. Daniel 9:24 (sngewbha pule Daniel 9:24). Hamar pdeng ka shiteng taiew (hapdeng ki 3 snem shiteng ba nyngkong bad ba ar) kan long ka por ban pynhap ia u soitan sha khyndew. Jingpynpaw 12:7-12, bad ka long ka por ba yn pynpaw noh ia u briew ka pop (Man of sins). 2 Thessoloni 2:1-4. Jingpynpaw 13:1-18 / Jingpynpaw 6:7.
Kumta ki 3 snem shiteng ba ar, ba la khot 42 bnai ne 1260 sngi, ki long ki por ba jynjar tam ba la ong ha u Mathaios 24:15-21, kaba ym pat ju long na myn dang long ka pyrthei bad kan ym long shuh ruh.
Ki Jiw ki la kwah dik dik ban ioh Temple noh u Blei um pat shah u dang ap. Namar ka jingpynieng ia ka Temple kaba Lai, kan long ka por jong kaba kut (end of climax). Dei na kata ka daw u Jisu u la ong – “Ynda phin iohi ia ka jingijli ba pynduh, ba la ong shaphang jong ka da u Daniel Nongiathuhlypa, kan long noh ka por kaba khadduh. Namar kata ka jingijli kan ieng ha ka Temple ba Lai ha Jerusalem, uba long u ksuid bad u soitan. Mathaios 24:15-22 / 2 Thessoloni 2:4.
Haduh kane ka kynta, ki Jiw ki dang ainguh ha ki maw kynroh ka Jerusalem namar kim don Temple satia. Bad ia kata, ka ktien u Blei ka ong kumne: “Naba ki shakri jong me (ki Jiw) ki ia sngewbha ia ki maw jong ka, bad ki isynei ia ka khyndew jong ka” Salm 102:4. “Ki kjat jong ngi ki ieng hapoh ki khyrdop jong pha – ko Jerusalem” Salm 122:2. Thik ka long kumta haduh mynta mynne.
Kumta ka por ka poi noh ba ki Jiw ki dei ban ioh Temple noh namar ba ki la duh ia ka Temple ba ar naduh u snem 70 A.D. Haduh mynta, ka long 1949 snem ki Jiw khlem Temple. Ka por ka la ih ba ki Jiw kin ioh Temple noh. Bad ka Temple kaba kin sa pynieng kan long ka Temple kaba Lai (Third Temple). Bad ia kane ka Temple, u Blei u khlem ai hukum ban pynieng. Bad ngi sngew thuh ba ka long na ka jingkwah lade jong ki hi, namar ki ngeit katkum ka jingngeit ki kpa tymmen jong ki hyndai. Na kata ka daw, ka Temple kaba Lai ka long ka DAK sha ka pyrthei, ba kita ki por ki long hajan. 1 Petros 4:7. Amen.
Phi don ban ong eiei?