Shillong,11 Jylliew:
Wat la ki paidbah mynhynin ka sngi ki dang artatien la kan don ne-em ka pakhang shnong ka HNLC mynta ka sngi, namar la pynbna ia katei ka pakhang shnong naduh ka 1 tarik u Jylliew katba haduh mynnin ka sngi kam shym la don pat kano kano ka jingpynkynmaw na ka HNLC ia katei ka pakhang shnong, hynrei la iohi pat ba katei ka pakhang shnong ka treikam bha pynban. Ha ki pakhang shnong kiba la dep kiba ka HNLC ka la pynbna kynthup ha ki sngi thep thep vote la iohi ba kam shym la don ka jingshimkhia ha u paidbah, hynrei kaba pynlyngngoh pat mynta ka long ba mynta ka sngi wat la bun ki dang ar tatien hynrei ka pakhang shnong ba 24 kynta ka treikam bha.
La iohi ba ha ki surok bah , ki surok ki la kynjah bad ki la kylluid war, ym shym la don ki kali ba iaid sharum shaneng, lait noh tang ki kali kit nongpang. Ha ki thain nongkyndong la ioh jingtip ba ki bank bad ki ophis sorkar bun kiba khang tala bad ym shym la don nongtrei mynta ka sngi. Ha katei ka pakhang ba 24 kynta ba la sdang naduh ka 6 baje janmiet jong ka 10 tarik haduh 6 baje janmiet ka 11 tarik, ki dukan ruh ha ki khapsor ki la khang tala lut.
Ha sorbah Shillong, ki dukan ha ki iew ki hat bun kiba la khang tala lut mynta ka sngi, katba ki ophis sorkar pat bun kiba plie bad long trei. Lah ban pynkynmaw ba ka sorkar ha shuwa ban treikam katei ka pakhang shnong ka la maham ia ki nongtrei jong ka ba kim bit ban pep trei , bad kiba pep ki hap ban wanrah da ki daw kiba biang. Lah ruh ban pynkynmaw ba katei ka jingkhot pakhang shnong ka HNLC ka dei na ka daw ka jingshah khang tih dewiong ha kane ka jylla, kaba la ktah ia ki nongbylla kiba im sngi na ka tih dewiong.
Ha ka pakhang shnong ba 24 kynta ba la khot da ka HNLC, namar ka jingkhang tih dewiong ha kane ka jylla, bun bah ki ophis bad ki jaka treikam shimet, kynthup ki jaka pule ki la khang tala lut lait noh tang ki ophis sorkar kiba pynlong trei.
Ha katei ka pakhang shnong kaba la sdang naduh ka por 6 baje janmiet jong ka 10 tarik u jylliew haduh ka por 6 baje janmiet mynta ka sngi, katkum ka jingai jingkhein jong ka tnad sorkar ki nongtrei kiba la poi duna eh mynta ka sngi ka dei ha East Jaintia hils, ha kaba ka jingwan poi trei ki nongtrei ka la poi tang 55%, ha West Khasi Hills ki nongtrei ki poi trei 59%, South West Khasi Hills 65% bad ha Ri-Bhoi ruh 65%.Haba phai sha ka jingkhein ba la ai da ka tnad sorkar, la iohi ba ki nongtrei kiba la wan poi bun eh ki dei ha West Jaintia Hills , ha kaba ki ba la wan poi trei ki la kot sha ka 85%, ha East Khasi Hills 81.6%.
Katei ka pakhang shnong ka la iaid beit khlem don kino kino ki jingjia ba sngewsih, u SP ka East Khasi Hills u bah M.Kharkrang haba kren sha ki lad khubor u la iathuh ba haduh mynta kam shym la don kano kano ka jingjia sngewsih, bad ym shym la don mano manor uh ba shah kem na kane ka pakhang shnong. Lah ban pynkynmaw ruh ba na ka liang ka sorkar jylla ka la pynbiang ki bor pahara kiba khlain ha kane ka sngi, khnang ba kin ym mih kino kino ki jingjia sngewsih ha kane ka sngi pakhang shnong.
Phi don ban ong eiei?