AIS Suja
Mynta hangne ngim ia kren shuh ia ka Meghalaya hynrei tang ia ka Ri Khasi Jaintia, ngim ia kren katkum ka Map Khasi Jaintia, namar nga kynmaw ba ha kito ki por ba dang rit por ba pule klass II ha skul ngi ia dro ka Map Khasi Jaintia kaba heh baiar kumjuh ka District Jaintia Hills, kaba mut ba ki pud ki sam (State boundary) ki long kiba heh ba iar naduh ba la ioh ia ka Meghalaya full state. Hynrei ki por ki nangiaid ka Ri Khasi Jaintia ka la nang rit ha ki pud sawdong namar shatei la knieh u Assam shathie u Bangladesh mihngi u Karbi sepngi u Garo.
Haba kumta te haei uta u pud u sam ba thikna jong ka Ri Khasi Jaintia? Lada dro mynta lei ia ka Map Khasi Jaintia te tip ka dur kaba kum kano kan mih? Mynshuwa te kat ka Truck Load hadien pat kat i Bus barit mynta pat sa ka dur aiu mo? Satang katto katne snem pat tip kumno? ioh lehse ka Ri Khasi Jaintia kan long satang ha ki bbynta sor namar ia ki jaka kyndong (border) la klun na ka por sha ka por.
Ia ki Mawpud la nang pynkynriah na shatei shathie mihngi sepngi. Na shathie ka Bangladesh ka la nang pynkiew ia u mawpud sha ki bynta ka Ri Khasi Jaintia, te lada shah ban ker sainar shiah ka khyndew ka shyiap jaka puta bun kin leit sha Bangladesh haei ki briew kin ia im kumno kin trei kin ktah? Wat ka surok Muktapur Dawki kan sajah rngai shapoh Bangla? Balei ki Nongsynshar ki sorkar ki biej tasngeng katne nalor ba ka Ri ka long kaba rit yn pynrit shuh shuh hato ka biang mo ba kata ka Ri Khasi Jaintia kan long noh tang ha sor? Ka long ka jingduh kaba khraw ia ka jaid bynriew ritpaid jong ngi haba kin duh noh ia ki jaka rep jaka riang ki bri kwai bri tympew bad ki hali. To tip ba lada la duh noh ia ka khyndew ka shyiap ka mut ba ngi la duh ia ka Ri namar ka Ri ka shong ha ki sawdong sawkun (boundary) ba ki longshwa manshwa ki la ai. Te lada kane kan iai long kumne khlem pep ka Ri Khasi Jaintia kan sa long tang ha sor, bad kane kan pyni pyrthei ba ki nongsynshar jong ngi ki ieit tang ialade khlem pyrkhat ia kito kiba don sha ki border.
Ka long kaba isangsot shisha ba ka Ri Khasi Jaintia ka shah knieh kumne man ka por la pynkynriah noh ia ki Mawpud ba la buh u barim bajah.
Kynmaw ho u Blei ruh u sngewsih haba la pynkynriah ia ki Mawpud. U ong – “Wat pynkynriah ia u Mawpud uba rim uba ki kpa jong me ki la buh”. “Wat pynkynriah ia u Mawpud uba rim: wat leit sha ki lyngkha ki khun swet, naba u nongsiewspah jong ki u long uba khlain: un iasaid ia ka kam jong ki pyrshah ia me”. Do not move an-ancient Boundary stone or encroach on the fields of the fatherless, for their defender is strong. He will take up their case against you” Proverb 22:28 / 23:10-11.
Kumta ka jingpynkynriah ia ki Mawpud bad ka jingailad ban pynkynriah ka long ka jingtim (cursing) ia kiba ktah ia u Mawpud uba kiba rim ki longshwa manshwa ki la buh.
Namar kata ka Ri ka jot noh namar ba duna jingtip (My people are destroyed for the lack of knowledge Hosia 4:6). Dei na kata ka daw donkam ia ki Syiem ki Nongsynshar kiba sheptieng ia u Blei, lym kumta, ka Ri kan jot noh.
Wat ai ba ka ieit jaid bynriew kan long tang ha ki por election namar kane ka long ka jingshet kylla ia ka Ri bad ka jaid bynriew hi, tang shu jop pat ym ler kam haei haei ruh. Ka Ri ka donkam mynta ia ki nongsynshar kiba stad kiba nud bad kiba sheptieng ia u Blei. Namar ka jingstad bad jingnud kim shong ha u briew hynrei na ka bor ba najrong na u Blei kein. U Hosia u ong a ka Ri ka jot noh namar ba ki briew bad ki nongsynshar kim sheptieng ia u Blei.
Ri Khasi Ri Khasi nga ieit ia pha
Ka Ri kaba ieit uba rim uba jah;
Ki tymmen mynhyndai la ngam iohi shuh
Jingkynmaw ia ki kan ym duh.
Phi don ban ong eiei?