Ex- Rev. K. Langrin
U bnai December u la poi bad baroh ki kwah ba ka 25 tarik kan poi noh khnang ba kin ioh ban ialeh kmen ia ka Khristmas. Nga shim ia kane ka kabu ban ai khublei Khristmas ia phi baroh la phi dei ki nongsor ne nongkyndong. Ha ki jingiaseng Khristmas phin sa iohsngew ia ki khubor bapher bapher ban kren da ki Pastor, ki Phadar, ki Tymmenbasan bad kiwei kiwei ki rangbah niam jong ki kynhun balang bapher bapher. Nga ruh nga don kane ka khuhbor kaba lyngkot bna ka bynta jong phi ki nongpule baieit. Lehse kane ka khubor ka long kaba kham pher na ki khubor ban ai da kita ki Rangbah Niam jong phi ha ki iingmane. Ka khubor ba nga don ban ai ia phi ka long ba ngin ia tieh jylliew balei ba ki Riewstad na Ri Mihngi ki leit poi pynban sha ka iing jong u Syiem Herod?
Kita ki riewstad na ri mihngi kiba long (i) u Gaspar (ii) U Melchoir bad (iii) u Belthazar ki dei ki riewstad kiba mih na ri Persia. Kine kim dei ki nongmane blei thaw, hynrei ki ngeit bad ki mane ia u Blei uba donbor tam, uba la thaw ia ka Bneng ka khyndew bad uba la buh ia u khunbynriew ha kane ka pyrthei. Ki dei ki riewstad kiba peit bad bishar ia ki dak ki shin jong ki met bneng kum ki khlur, u bnai bad ka sngi. Kumta ha ka jingpeit jong ki haba ki la iohi ia ka jingiaid jong uwei u khlur ki ithuh ba ka don ka jingkha khun syiem hangno re hangno. Kumta ki la iabud ia uta u khlur uba iaid suki jai (pule Gospel Mathaios 2:1…). Hynrei katba ki nangbud ia ka jingiaid jong uta u khlur, kita ki riewstad ki la pyrkhat bakla ba lehse ka tnga jong u Syiem Herod ka kha khunlung. Kumta ki la leit poi pynban sha ka iing jong u syiem Herod. Ha ka jaka ba kin kylli beit, ka kha khun shynrang ne kynthei ka tnga jong phi Syiem? Ki la kylli kyllain noh, hangno la kha ia u Syiem? Hynrei uta u khlur um shym la sangeh hangta ha iing jong u Syiem Herod namar ba u dang iaid suki jai shaphang sepngi. Halor kane ka jingleh jong ki riewstad phi pyrkhat kumno phi ki nongpule? Ngan iathuh ia phi da kaba ngan sot ia ki kyntien jong u riewstad Soso Tham ba u ong, “Biang hawei duna hawei ym don ba janai”. Don bun ki briew kiba pyrkhat bakla ba uta uta ne kita kita (nongialam niam) ki long ki briew kiba biang, kiba janai ki bym don shuh ka jingduna ba la ioh jingieit bad jingshaniah lut na ki briew. Hynrei kata ka long tang ka jingpyrkhat bakla kumba ki ia pyrkhat ba ki riewstad ki long ki briew kiba biang bad kiba janai, kiba la ioh ia ka jingkhot ban bud ia u khlur. Khnang ba phin sngewthuh ia ka jingbymbiang bad bym long janai jong ki briew ha ka pyrthei nga kwah ban ai nuksa sa katto katne na ka Bible.
(1)U Abraham:- U Abraham u long u briew jong u Blei ia uba baroh ngi ngeit ba u long uba janai. Hynrei ka don kawei ka jingleh jong u Abraham kaba long ka dak jong ka jingbym janai jong u. Ngi shem ia kata ha ka Kitab Jenesis 20:1 ter ter. Ba ha kawei ka sngi u Abraham lem bad ka Sara ka tnga jong u ki la poi ha ka ri jong u Abimelekh. U Abraham bad u Abimelekh. Kumta u la kylli ia u Abraham la u don jingiadei aiu bad ka Sara. U Abraham u la iathuh thok ba ka dei ka para jong u. Kumta u Abimelekh u la ibha samla ia ka Sara bad u la ong, ba lada ka Sara ka dei ka para jong u Abraham, u kwah ba un iathiah tnga bad ka. Te u Abraham ruh namar ba um kwah ban pynsngewsih ia la u paralok u la phah ba ka Sara kan leit thiah tnga bad u Abimelekh shimiet. Hynrei katba u Abimelekh u dang iohthiah, u Blei u la wan ha u ha ka jingphohsniew ba kata ka jingleh jong u Abimelekh bad u Abraham ka long kaba sniew eh. Paralok baieit, hato don ki rangbah niam kiba kham khraw ban ia u Abraham, uba la ieit shisha ia u Blei kat haduh ba um bymnud wat ban knia ia la u khun marwei? Wat u Abraham um long uba janai, hato phi tharai kin kham janai ki rangbah niam jong phi?
(2)U hynmen jong u khun sarong awria:- u Jisu u la kren ka pharishi kaba thew ia ka jinglong jingim jong ki briew ha ka pyrthei ba ngi lah ban shem ha ka Gospel u Loukas 15:11-32. Une u hynmen jong u khun sarong awria u long u briew uba baroh ki ai ka jingiaroh namar u long u khun tipsngi u kpa, uba kohnguh, uba iaid beit bad u khlem phet na iing kumba long u para jong u u khun sarong awria. Hynrei u don ka pop ba ki briew kim tip bad kim iohi namar ia kata u shu pun ha lade la bun bun snem. Jin lada u khun sarong awria um wanphai iing, wat u kpa ruh um tip ba u hynmen u don pop. Te hynrei ia ka pop ym lah ban buhrieh. Haba u para jong u la wan phai sha iing, u kpa u dap da ka jingsngewkmen.
U la hukum ia ki shakri jong u ban pyniap ia u masi ban ai bam khawai bad ban pynphong ia la u khun ba la jah da ki juti bad ki sopti thymmai. Baroh ki la iashad kmen namar kane. Hynrei tang u hynmen jong u uba la sngewsih ia ka jingwan phai jong u para. Lada u long uba janai, balei ba u sngewsih? Don bun ki briew kiba rieh tngen ha ka jingong, “Uta uba iaineh haduh bakut un ioh lait im”. Ki pynshong nongrim da kaba ki ong kane ka thew ia ka jingiaineh ha ka niam ne balang. Ki niew ba kita kiba la phet balang ki long kiba pop. Ialade pat ki sngewhok; bad kiwei kiba peit nabar ruh ki tharai ba kin leit beit sha bneng. Kane ka pharshi ka thew ba baroh ki don la ki jingduna bad ym don bajanai.
(3)U samla uba riewspah:- Nga shem ia kane ha ka Gospel u Markos 10:17-22. Hangne u Jisu u iathuh ba u la don uwei u samla uba riewspah, uba iaid beit, uba la bud thik ia ki Hukum kiba la thoh ha ka Bible bad u bym pat leh ia kano kano ka pop. Ha khmat ki briew uta u samla u long uba bha bad uba janai. Wat ha khmat jong u Jisu une u samla u la phla sarong ba u la sumar lut ia ki hukum naduh dang khynnah, haduh katno lei lei u la phla ha khmat ki briew? Hynrei u Jisu u la ong ia u, “Kawei kaba dang duna ia me; to khie leit die noh katba me don, ai ruh ha kiba duk, to bud ruh ia nga”. uta u samla u la sngewsih eh namar ia kata te um lah da lei lei ruh ban leh. Ka jingkylli mynta ka long, kiei kita kiba duk? Kane ka don ruh ha ka Gospel u Mathaios 5:3 “Suk kiba duk ha ka mynsiem naba jong ki long ka hima ki bneng”, kiba duk hangne ka thew ia kita kiba la sngewkutlad, kiba la duh mynsiem, kiba la shah ibein ha ki para briew la ha ki kam shnong ne kam balang. Kumba uta u samla u la sngeweh ban leh isynei ia kiba duk, ka long kumjuh ia kita ki nongialam niam ba kin dang isynei ia kiba la iaid kynriang na ka balang. Ngi ju shem ba bunsien ki nong ialam niam jong ngi ki peit ibein ia kino kino ki briew kiba la kum leh ia ki kam ba ka balang ka khang pyrshah ia ki. Uwei u rangbah niam haba u duwai shuwa ban leit tep ia ka met iap jong uwei u briew uba la shah ot balang u ong, “Ah Blei une um don hok shuh ban leit sha bneng namar um dei shuh u briew jong me”. Nangta shuh shuh haba ki leh isynei ia kiba duk ki peit tang ia kiba kiba don hapoh ka kynhun lajong, ia kiba dei na ka kynhun kiwei te lada ki jynjar ki shitom katno katno ruh tang shiliang ka khmat ruh kim peit. Haba ki duwai ruh kim ju duwai na ka bynta kiwei, hynrei ki duwai beit na ka bynta ka kynhun lajong. Kine ki long kum uta u samla ba riewspah uba la phet iamrem na khmat u Jisu. Ha ka sngi ba khatduh ki rangbah niam jong ngi ruh kin sa phet iamrem na khmat u Jisu. Kane ka long ka khubor Khristmas jong nga ba nga kwah ban ai lem ha phi ki paralok ba ha shuwa ban kut kane ka snem to ngin iabeh ban poi sha ka jingjanai khnang ba ngin leit sha bneng. U Blei un da kyrkhu ia phi baroh. Amen.