Shillong, 09 K’lyngkot:
Ka skhim sam khaw tad dor jong ka U Manmohan Singh myntri rangbahduh lem bad ka Sonia Gandhi, nongia lam jong ka seng Congress, kaba mut ban pyn treikam ha shwa ka elek shon 2014, ka la thikna, ba kan nym urlong satia, kumba ki la byrngem kham mynshwa, ban pyntreikam ha ka Jylla, ha U Naiwieng 2013. Katei ka skhim, kaba la mynjur da ka ain jong ka Parliament, ha kaba la tip da ka Food Security Bill, ka buh kyndon ba ka dor jong u khaw, kan long T.3 shi kilo ban ai sha ki longiing baduk ha ka Ri baroh kawei.
Na ka liang ka sorkar Jylla, ka la pyrshang ban pynsted khnang ban ioh ban sam noh ia u khaw tad dor shwa ka elekshon MP, hynrei kumba ka paw, kane ka lah ban nym urlong.
Ia kane ka khanasa mari ka ioh ka kot ne Socio economic and Caste census la leh na ka tnad ka sorkar India lyngba ka jingpeit ka tnad C&RD jong ka jylla bad ha kane ka jylla la ioh ban thoh khanasamari da ka kompeni Indian Telephone Industries (ITI).
Namar ka jingslem ban pyndep ia ka khanasamari, la sngewthuh ba ka jingthmu ka sorkar ban pynioh khaw tad shwa ka elekshon ha kane ka jylla, ka lah ban buh jingeh.
“Kumba long mynta, ka tnad Food and Civil Supplies ka dang ap beit ia ka thup kyrteng na ka tnad C&RD ban jied iano kiba dei ban ioh khaw tad dor”. Wat la ka tnad C&RD ka la dep ai ia ka thup kyrteng tang ka draft sha ka Food and Civil Supplies, hynrei kan long kaba eh ban pyntreikam namar ba ka lah ban mih bun ki kynrum kynram hadien.
U Director ka tnad ka C&RD ka jylla u Bah Freeman Kharlyngdoh u la iathuh haba iakren bad u Rupang mynta ka sngi, ba ka rukom thoh khanasamari ia ka ioh ka kot ha kane ka kynti ka long kaba kham bniah bad kham jrong bha namar ba ki nongthoh khanasamari kim lah shuh ban shu shong na dukan sha ne iakynduh ia u nongialam shnong ban thoh ia ki kyrteng jong ki briew. “U dei ban leit rung ha man ka thliew iing ban pyndap ia ki jingdonkam ba la pynkhreh da ka sorkar pdeng ha ka tablet, bad lada u thok la lap beit”, la ong u Bah Kharlyngdoh mynta ka sngi.
U Bah Kharlyngdoh u la ong ba na ka liang tnad, kam pat lah ban ong lano ban pyndep ia kane ka kam kaba khia bha, namar ba haduh mynta dang lah ban poi ha ka jingshim ia ki jingujor na kino kino lada shem ba kam pat biang. Bad ia kane, la wah ha man ki shnong ba ki paidbah kin tip ban wan ujor shakhmat lada ki lap ba kam pat ka jingpynkhreh ia katei ka khanasumari.
“Kan don ka jingbishar paidbah ha man ki shnong ha kaba ki paidbah ki lah ban rah ia ka jingujor lada ki shem ba kam biang bad ba la biang nadong shadong, yn sa pynlait ia kaba kut ha u bnai Lber”, la ong u Bah Kharlyngdoh.
U la ong ba ka tnad kan sa phah ia ka thup sha ka sorkar pdeng hadien ba la dep nadong shadong bad hadien kata, kan sa phah sha sorkar jylla ba kan sa shong ha kaba kan jied katkum ki kyndon mano ba dei ba duk bad mano ba dei ba riew spah.
U la ong ba ka jingthoh khanasamari kam mut ban jied ne pynhap lypa iano iano ha kano kano kyrdan ba riew spah ne ba duk hynrei ka dei ka jinglum jingtip ia baroh ki nongshong shnong. “Ban jied mano ba dei ba duk ne ba riewspah kan shong pat ha ka sorkar hadien ba la dep ban leh ia ka khanasamari”, u la ong.
Hadien ba la treikam kane ka khanasamari kaba thymmai, kaba rim kam lah shuh ban treikam. U la iathuh ba bun ki jingdkoh ha ki khanasumari kiba rim namar ka jingbym biang ka rukom thoh ia ka ha kaba la don ka jingleh shiliang ha kiba bun ki rukom.
Phi don ban ong eiei?