Shillong:Ki mynder ki la knieh lut ia ka hok jong ki Khasi, kiba shong dukan ha Iewduh bad ka jingshongkha khleh, ka ailad ia u mynder, ba un wan buhai shnong ha ka Ri Khasi bad ba un sa long trai pat ha kawei ka sngi, ong U bah Lambokstar Marngar, President ka Khasi Students Union (KSU).
Ha ka jingialang, kaba la pynlong mynhynnin ka sngi ha Iew Riangdo, u samla Marngar, u la ong “Ka jingshongkha khleh ka long ka jingsyier ia ngi ki trai ri trai muluk, namar u nongwei shisngi un shu wan buhai shnong ha ri Khasi jong ngi bad un sa kylla long trai pat ha kawei ka sngi”.
Shuh shuh u tei u nongialam ba ha khlieh duh jong ka seng KSU Sengkmie, u la ong ruh ba kumba la iohi ha ki dukan ha iew ruh ki bun ki mynder kiba shong die jingdie ki knieh ia ka hok jong ki Khasi bad kum ka Jaidbynriew rit paid ngi dei ban kiar raimaw raidieng na ka jingshongkha khleh bad kiwei pat ki jaidbynriew, namar kan sa buh ia ka jaidbynriew hapdeng ka jingeh kaba shyrkhei bad khlem pep kan sa duh lut ia ki jinghikai bad ki jingsneng ki longshwa ki jong ngi naduh ka dustur, ka ktien ka thylliej, ki jingdon jing em bad ka synshar ka khadar.
Ha katei ka jingialang, ba la pynbeit da ka KSU Girls Wing kaba la wan ban iashim bynta lang ruh da ki khynnah skul jong ki skul kiba don ha katei ka thaiñ, ki paidbah ki dkhot jong ka KSU WKHD bad kiwei kiwei de.
Ha kaba iadei bad ka mat shongkha khynnah la ioh ban ai jingkren da u bah B. Kurbah u ba dei na ka tnat treikam jong ka District Child Protection Officer (DCPO) West Khasi Hills District, u bala ong “Ka jingshongkha khynnah ka dei kawei ka jingktah ha ka imlang sahlang ka bad ka ka pynlong ruh ia ki khynnah ban iehnoh ia ka jingpule (drop-out) bad kane ka dei kawei ka daw bah kaba pynlong ia ka imlang sahlang ban mad ia shibun ki jingeh.
Katba ha kaba iadei bad ka mat jong ka jingkyrni ban dih ia u jingdih ba pynbuaid bad u ba pynsniew dur tam ha ka imlang ka sahlang kata ia u drok la ioh ban ai jingkren da ka kong I. Shadap, kaba dei ka Clinical Psychologist jong ka Civil Hospital Nongstoiñ bad ha ka jingkren jong ka, ka la ong ba ka jingkyrni dih drug ka ktah ia ka met u briew, ia ka koit ka khiah ka pyrkhat pyrdain bad ia ka imlang sahlang bad ka la ong ruh ba ka jingnang jyllei jong ki nongdih drok ha ka imlang sahlang kadei namar ba bun ki khynnah ki kwah pyrshang ban dih bad ki kwah ruh ban tip ba u long kumno uta u drug bad ban rat dyngkhong ia katei ka jingsniew la dei ban sdang shwa na iing na sem ba ki kmie ki kpa ki dei ban peit bha ia ki khun ki kti ha ka iaid ka ieng jong ki khnang ba kin tip ba u khun jongki un lait na ka jingngop ha u drug, ka shnong ka thaw ka dei ban peitngor, bad kumjuh ha ki skul ka kamram ki nonghikai ki dei ban pynsngewthuh ia ka jingktah jong u drug, namar shisien ba la kyrni ka long kaba eh ban iehnoh.