Shillong, 7 Naiwieng:
Ha ka 5 tarik u naiwieng ka Legal Right Observatory (LRO) lyngba u Convener jong ka u Vinay Joshi ka la thoh sha ka Majistor ka kong I Majaw-Inquiry Officer for NCPCR kaba dei ruh ka Additional District Magistrate, East Khasi Hills Meghalaya bad ha katei ka jingthoh kaba 3 sla ka LRO ka la dawa ia ki 8 tylli ki mat kiba ia dei bad ka jingjia kaba la jia ha ka sngi ba thang ia u bah Kulam Nongrum u President ka Sengbah Ki Nongshat Nongkheiñ ha ka 11 tarik u nailar, 2017 ha kaba ka la don ka jingmih madan bad rah pla kad jong ki khynnah skul ban pyrshah ia ka jinglehniam ban thang ia utei u rangbah. Ka LRO ka la thoh sha ka Majistor ba lada jia ba ki briew kiba donkti kin lait na ka jingshah pynshitom kan rah sha ki bor aiñ kiba kham shajrong.
Ki 8 tylli ki mat ba ka Legal Right Observatory ka la dawa ki long ba mar mar dei ban ujor ia ki Headmaster bad ki bor pyniaid jong ki 2 tylli ki skul ka Hemont Zenith Secondary School, Mylliembad ka Sunny Hills Adventist Secondary School Mylliem naba ki pynbor ia ki khynnah skul jong ki ban shim bynta ha ki jingpyrshah ha ki jingiakhih pyrshah ha surok pyrshah ia ka jingleit on thang ia u bah Kulam Nongrum uba dei ha ka jingngeit niam Khasi. Ka la dawa ba dei ban pynngat ia ki ha ki kyndon aiñ jong ka Justice Juvinile Act. Kaba -ar ka la dawa ba dei ban ujor ruh sa kawei pat ka jing ujor pyrshah ia ki Headmaster bad bor pyniaid jong kitei ki skul ban pynngat hapoh ki kyndon aiñ jong ka IPC section 157A, 153 A(1), 295A, 505(1) bad 505 (1)(b) namar ka jingphah mih ia ki khynnah skul ha ka jingiakhih kaba pyrshah hapdeng ka jingngeit niam.
Kaba lai ka dei ban tohkit ia ki ar tylli ki skul da ki bor tohkit ba laitluid jong ka sorkar jylla bad sorkar pdeng namar ka jingiadei ha ka niam bad ka politik bad namar ka jingpynsngewthuh ia ki khynnah skul ha ka liang ka jingiapher niam ha ka pule puthi jong ki. Ban tohkit namar ka jingleh kiar jong u District Inspector of School ban leh ia ka kamram jong u ha katei ka bynta bad de iban pynshitom ruh ia u District Inspector of Schools namar ka jingbym pynshitom jong u ia kitei ki skul hadien katei ka jingjia.
Ka la dawa ba dei ban kyrpad sha u State Education Secretary bad Director of Schools Education ban pynmih ia ka jingmaham ia ki skul ba kim dei ban phah ia ki khynnah skul ha ki jingiakhih pyrshah niam ne politik. La dawa ba dei ban pynmih jingpynbna sha baroh ki skul Kristan ba kin dei ban pynmih kano kano ka jingiapher niam ha ki skul jong ki. Ka jingdawa kaba khadduh ka long ba dei ban ai jingshai da ki Awareness prokram sha ki bor pyniaid skul ne kolej shaphang ka Juvenile Justice Actban kiar na kum kitei ki jingjia. Ha katei ka jingthoh ka LRO ka la ong ba ka NCPCP bad ka sorkar Meghalaya ki dei ban lehnoh mar mar ia katei ka jingdawa ban lait na kum kitei ki jingjia hynrei lada kim leh ka ong ba ki don ki aiñ ba kham hajrong shuh shuh.
Ha katei ka jingthoh ka LRO ka la batai ia ka jingjia ha ka 11 tarik u Nailar 2017, ha ka sngi thang ia u bah Kulam Nongrum bad ka la suhlang ruh da ka kot khubor u Rupang ban pyni ia ki khynnah skul ba ieng lain ryngkat ki pla kad bad kumjuh ruh ia ka jingsyrtap ki pulit ha katei ka jaka ha katei ka sngi.