Dawki, 24 ‘lyngot:
U Myntri khynnah ka tnad kam pohiing ka ri India u Kiren Rijiju u la ong ba ki sorkar jylla ne kino kino ki tnad sorkar kiba dei na kane ka Dong Mihngi, lada don ki skhim ne ki projek kiba sahteng ha ka Delhi, pyntip ia u bad u la tip ban leh ia kaba donkam.
Ia kane u Rijiju u la kren ha ka jingialang plie ia u mawnongrim ban shna ia ka Kad khaii babiang nadong shadong ne ka Integrated Check Post (ICP) ha ka jingmang pisa kaba T. 90 klur ha Dawki mynta ka sngi. Ia ka jingsaindur ia ka ICP la leh da ka Land Ports Authorty of India (LPAI) kaba hap hapoh ka Border Management ka tnad kam pohiing ka sorkar pdeng. Yn pyndep ia kane ka Kad Khaii ban tei ha ka jingheh kaba 22 akar haduh u Nailar 2018.
Kane ka dei ka Kad Khaii kaba nyngkong eh ha Meghalaya ban sa treikam ha u 2018. Ha kane ka Kad Khaii, yn don lut ki bank, ki jaka shim kyrteng ia ki nongleit nongwan, ka jingshalan ia ki mar ki mata, jaka shong kiba heh ba hain, jaka duwai, ki dukan die jingdie, ki jaka bujli pisa, ka ophis tnad Custom, Immigration, training room, ka bus ban kit ei na Zero Point sha jaka shong kali, ki jakabuh tiar ba wan nabar bad ban shalan shabar, jaka shong ki doktor, ki nongpang, nalor kiwei pat, kaban long thik kum ka Kad Liengsuin.
“Lada don kino kino ki skhim, ki projek kiba sahteng ha Delhi, iathuh ia nga, ngan leh ia kaba donkam. Katba nga dang don ha Delhi kum u myntri sorkar, ngan pynthikna ba ki skhim ki projek ba ka sorkar India ka la mang ha kano kano ka jylla jong ka Dong Mihngi, kin dei ban iaid wut wut khlem pynsahteng”, la ong u Rijiju.
Haba kyntu ia kiba dei peit ia ka jingshna ia kane ka Kad Khaii ha Dawki, u Rijiju u la ong, “Nga kwah ban iohi ba kane kan treikam kumba la buh por khlem kano kano ka jingslem. Mynta nga wan plie ia u mawnongrim, ngan sa wan biang ynda la dep ha u 2018 hangne bad ngan iohi ia ka jingroi jong ka thain ki paidbah lyngba ka jingdon kane ka kad khaii” u la ong.
“Ka por ban pyndep bad ka jingbha jong ka kam, ym dei ban iapein”, la ong u Rijiju bad u la pynpaw ia ka jingsngewnguh ia ki trai jaka ba la ai sngewbha ia ki jaka sha ka sorkar ban pyndonkam ia kane ka jingthmu.
Halor ka jingsniew bad ka jingkhim palat ka surok Shillong-Dawki, u Rijiju u la ong ba ka surok kam long kaba bha bad ka sorkar pdeng kan shim khia ban pynbha noh ia ka surok. “Ka jinglong ka surok ka long kaba sniew bad ngan iakren noh wut wut bad ka National Highway Authority of India (NHAI) ba kan pynbha ia kane ka surok”, la ong u myntri khynnah ka sorkar pdeng.
U la ong ba ym tang ka surok, hynrei ka sorkar pdeng kan pynkhlain ia ka network mobile, ka internet khnang ban pynsuk ia ki paidbah ha ka jingtreikam khamtam kiba sah ha khappud.
“Kane ka Kad Khaii (ICP) ha Dawki khlem pep kan ai ia ka jingshakri ia ki paidbah ka ri India bad khamtam ia ki paidbah ka thain Dawki”, u la ong bad bynrap, “ka long kaba donkam pat ban don ka jingsuk jingsain khnang ba ka jingroi kan urlong”.
Katkum ka jingong u Rijiju, ka Dong Mihngi ka dei ka jingsdang jong ka South East Asia bad ka jingplie ia kane ka ICP kan kyntiew ia ka ioh ka kot ka khaii pateng hapdeng ka India bad ka Bangladesh bad kiwei ki ri ba marjan.
Shwa ia kane, la ioh ruh ia ka jingkren na u Myntri kam pohiing ka jylla u Bah HDR Lyngdoh uba mih bujli ha jaka jong u Myntri Rangbah u Dr Mukul Sangma, u bym la wan sha kane ka jingialang. U Bah HDR Lyngdoh ha ka jingkren jongu, ula ong ba ka jingplie ia kane ka ICP kan kyntiew ia ka ioh ka kot, ka rep ka riang jong ki paidbah ka jylla.
“Ki mar rep mar riang, bad kiwei ki jingmih na jylla yn lah ban pyniaid iew sha Bangladesh katba ki mar na Bangladesh ruh kin wan sha kane ka jylla”, la ong u Bah HDR Lyngdoh.
U la ong biang, “lyngba kane ka ICP yn lah ban shalan ia ki snieh, ki soh, ki jhur bad kiwei ki mar na jylla sha Bangladesh bad na Bangladesh yn shalan kum ki tiar plastic, ki jingbam bad kiwei”,.
Katba u Bah Vincent H Pala u MP, u la kyntu ia ki kynhun sengbhalang bapher ba kin nym thut ia ka jingtrei ia ka kam khnang ba yn lah ban pyndep ha ka por ba biang. U la pynpaw iaka jingsngew nguh ia ki trai ba ai sngewbha.
“Hangne ha jylla jong ngi, ban ioh jaka ka long kaba eh, ngi kwah kad liengsuin ruh ngim ioh jaka, ngi kwah surok ruh ngim ioh jaka, ngi kwah lynti rel ruh ngim ioh jaa”, la ong u Bah Pala.
La ioh ruh ia ka jingkren na u High Commissioner ka India sha Bangladesh u HV Shringla, na ka joint secretary ka Sanji Kutti, u chairman ka LPAI u YS Sherawat bad kiwei.
Phi don ban ong eiei?