Nongpoh, 14 Naitung:
Ban lait na ka shong kurim khynnah bad na ki jingma na ka jingpang AIDS, ka Seng Kynthei Lumnongrim, Umsning, Ri-Bhoi District, ka la pynlong ia ka prokram ai jinghikai ba shisngi hynnin ka Sngi Saitjaiñ, ha iing dorbar jong ka shnong, ia ki Samla shynrang bad kynthei bad ia ki Long kmie ne ka “Awareness Program for Youths & Women”.
Bun ki Samla ki la ioh jingmyntoi na kane ka jinghikai, kaba la wan ban hikai da ki ar ngut ki briew kiba la jied kum ki Resource Person, ba kynthup ia u Bah B Ranee, President bad Director ka RAWA bad ka Kong A Thangkhiew, Block Extension Educator, Umsning CHC.
Kum ki nonghikai, u Bah Ranee, u la batai ia ka jingma na ka jingpang AIDS, khamtam ha kine ki sngi ka la long kawei na ki jingpang kaba wanrah ia ka jingma ha ka imlang sahlang, namar ka jingshongkha khlem akor bad ki kam leh awria ba bunjait shynrang bad kynthei. Ka jingpang AIDS ka kham ktah bha ha ki khynnah rit kiba ha ki ‘rta bym pat kot ban shong kurim, la ong u Bah Ranee, namar u ñiangkulia u trei borbah bha ha kito ki khynnah khamtam eh ha ki kynthei.
Kiwei ki dak ba kane ka jingpang lah ban ioh, ki kynthup ruh ia ka jingai injek ha ka snieh doh, da kaba pyndonkam da ki thyrnia ba la dep pyndonkam, ki blade khi tmaiñ ba lah ban ngat ha ka jingmong ka sniehdoh bad kiwei kiwei.
Ka Kong Thangkhiew, ka la batai shaphang ka jingshongkha khynnah bad kumno ba lah ban kiar na ka. Ki khynnah rit kiba shong kurim ha ka por ba kim pat dap ne kynjoh ia u snem ba dei hok ban ioh kurim, ki lah ban mad ia ki jingpang ba bunjait, namar ka bor met jong ki kam pat shah satia ban kit bad kumta kham bun na ki, ki ioh ia ka jingpang duna snam ne ka Aneamia, ka la ong.
Kawei pat ka jingpang ka dei ka jingpang synjor ka pla khun, namar ka khynnah ka lah ban kha ha ka por ba ym pat dap pura bnai ne 9 bnai (pre term labour) bad I khyllung I lah ban duna thew, namar bunsien hi, ki khyllung kiba kha dap bnai ki dei ban tam ia ka 2 kilo shiteng, hynrei haba ki khynnah rit ki kha khun, bunsien la ju shem ba ki khyllung ba ki kha ki duna bha ia ka kilo, kaba ki don tang kumba 2 kilo ne 1 kilo tam, ka la bynrap.
Nangta ka khynnah rit ka ioh ruh ia kawei pat ka jingpang, ba ki khot ka eclampsia ne ka jingpang khie ring ha ka por ba ar met bad shuwa ban kha.
Kiwei ki jinghikai ki samla ki la ioh ha kane ka sngi, kum ha ka liang ka Koit ka Khiah bad ka Iohkam Iohjam bad kiwei kiwei de ki jingbatai.
La sakhi lang ha kane ka sngi da ka jingdon ryngkat u Bah Eddie G Kharbani, Rangbah Shnong, uba la ai ia ki jingkren lyngkot ha katei ka sngi bad ki nongialam ka Seng Kynthei Lumnongrim.
Phi don ban ong eiei?