Shillong, 27 Naitung:
Hadien bun ki seng-bhalang ki pyrshah ia ka jingtih uranium ha ka thain West Khasi Hills ha kane ka jylla, mynta sa ka North East Dialogue Forum (NEDF) ha kane ka sngi Balang ka la pynlong ia ka jingrah lama ban pynpaw pyrshah ia ka jingthmu ka sorkar pdeng ban tih ia u uranium bad ban nym shna ki jingden um ba heh ha kane ka thain mihngi ka India.
Ka jingialang jong ka NEDF ba kynhup ia ka KSU, FKJGP, NESO hyn-ne ka sngi ha ka nongbah Shillong ka la rai ban thoh ia san tylli ki mat sha u Myntri Rangbahduh ka ri u Narendra Modi ban sangeh ka jingthmu ban tih uranium ha kane ka jylla.
U nongialam ka NEDF u Pastor PBM Basaiawmoit u la ong ba ka jingialang ka la rai ban thoh sha u Myntri Rangbahduh ka ri, u Myntri Rangbah ki jylla jong baroh ki jylla kane ka thain ban pynpaw pyrshah ia ka jingthmu tih uranium.
“Ngin phah da ka fax sha u Myntri Rangbahduh ka ri, ki Lat bad ki Myntri Rangbah jong ki jylla kane ka thain lashai ka sngi”, la ong u Pastor Basaiawmoit.
Ka jingdawa jong ka NEDF ka long ban dawa ba ka sorkar pdeng ka dei ban sangeh ban shna jaka tih uranium ha kane ka jylla bad kiwei ki jylla.
Ka la kyntu ruh ia ka UCIL bad ka sorkar pdeng ban burom ia ka hok briew man briew kumba la kdew ha ka riti synshar ka ri bad ka kyndon jong ka UN katkum ka Special Rapporteur of Rights to Development.
Ka la rai ruh ba ka sorkar ka dei ban pan jingbit shwa haba ka thmu ban shna ia kano kano ka jingden ia ki wah kaba heh.
La rai ruh ban dawa ba ka sorkar pdeng ka dei ban sangeh ban shna ia ki jingden ha Saskang, Dibang bad ha Kantangshiri ha Arunachal Pradesh, Kulsi/Khri bad ka Umiam Dam ha khappud ka Meghalaya – Assam bad ka dei ban shna da ki mini hydel dam, solar bad wind energy ban pynmih ding.
U nongmihkhmat na Manipur u Kishore Singh u la ong ba ki briew jong kane ka than bunsien ki shah niew bein haba ka sorkar kam ju iasyllok ia ki trai jaka haba ka leh ia kano kano ka kam.
“Ai ha ki briew ka dong mihngi ba kin rai hi ia la kawei jongki, balei ka Delhi kan shu leh donbor. Ka hok jong ngi, dei ban burom” u la ong.
Katba u chairman ka NESO u Bah Samuel Jyrwa u la ong ba ka UCIL bad ka AMD ki pyndonkam da ki briew na Jharkhand bad katto katne na kane ka jylla ban ialam bakla ia jingtih uranium ban kam ba kam don jingma eiei.
“Ki briew na thain Mawthabah ki kren kum ki saiantis namar ba ki la shah hikai pyntbit ha ki briew ka UCIL”, la ong u Bah Jyrwa. U la ong ba la dep iohi ia ka jingsuhbuit ka sorkar India bad ka UCIL bad ki jingialap paidbah ban ialam bakla hynrei donbok ba ki briew kane ka thain ki dang sngewthuh ban ong em ia ka jingtih ia u uranium.
Ha kane ka sngi, ka jingialang ka la sngap ruh jar shi minit ban burom ia u president barim ka ri u Dr APJ Kalam kaba dei ka lyngkhuh sngi iap jong u kaba nyngkong.
Phi don ban ong eiei?