Shillong, 15 Lber:
U Myntri Rang bah ka jylla u Mukul Sangma u la wanrah hynnin ka sngi ia ka mang tyngka jong ka jylla kaba duna T.1090 klur na ka bynta u snem 2016-17. Ha kane ka mang tyngka, u Mukul Sangma uba bat ruh ia ka pla tyngka ka jylla, u la wanrah ia ka mang tyngka kaba T10,173 klur ha kaba u la bud antad ban ioh lum khajna T.8981 klur bad ka capital kaba long T.1192 klur. Pynlait noh ia kiwei ki jingshim ram bad kiba dei ban siew da ka sorkar, ka jingkhein antad ban ioh pdiang mynta u snem kan long T.9013 klur.
Ha ka liang ka jing pynlut, u Myntri Rangbah u la wanrah ia ka jing khein antad kaba T.10,507 klur, ha kaba T.8594 klur kan dei ka jingpynlut na ka jingioh lum khajna bad ka jingpynlut na ka capital kan long T.1913 klur.
“Da kaba pynlait noh ia kiwei ki jingsiew ba ka sorkar ka dei ban siew, ka jingpynlut la mang kan poi sha ka T.10,103 klur”, la ong u Myntri Rangbah.
U la ong ba ka jingsiew ia ka sut jong une u snem 2016-17 kan kot sha ka T.551 klur bad ban siew baibam tymmen kan kot sha ka T. 491 klur.
“Nga wanrah ia kane ka mang tyngka kaba duna pisa T. 1090 klur kaba long 3.6 percent ka GSDP”, la ong u Mukul Sangma.
Ha kane ka mang tyngka, ka sorkar ka la buh ban pynkiew ia ka jingshim khajna na ka kyiad na ka 20 percent sha ka 30 percent katkum ka Meghalaya Value Added Tax Act 2003, ka pynkiew ia ka bai shim khajna bai kit bai bah ia ki kyiad, beer, ka wine ba shalan sha ka jylla.
U la pynkiew ruh ia ka khajna VAT ia ka petrol na ka 20 percent sha ka 22 percent bad ka khajna na u mawshun la pynkiew na ka T.40 sha ka T. 60 shi metric ton.
U Mukul u la ong ba ka khaii pateng ka pyrthei ka la hiar na ka 3.4 percent ha u snem 2014 sha ka 3.1 percent ha u snem 2015 kaba la ktah ia ka jinglong jingman ki iew ki hat ha ka pyrthei hynrei hapdeng kane ka jingeh, ka khaii pateng ka India ka la iaid neh haduh une u snem 2016-17 kumba la long ha u snem 2014-15.
U la ong ba katkum ka jingjurip, ka India ka la kiew haduh 7.6 percent ha u snem 2015-16 bad la khmih lynti ba kan kiew sa palat ia 7 percent ha u snem 2016-17 bad ka jingkiew sha ka 8 percent sa ha ki ar snem ban wan.
“Na ka bynta u snem 2016-17, ka jingduna pisa la buh thong ba kan long 3.5 percent ka GDP”, la ong u Mukul.
U la ong ba na ka jingkhang ia ka jingtih dewiong ha ka jylla da ka NGT ha u snem 2014-15, ka jingduna pisa ka la kiew sha ka 3.89 percent hynrei kane ka sorkar ka la lah ban tehlakam ia kane ka jingduna pisa.
Phi don ban ong eiei?