Ha kine ki sngi, ngi iohi, ba ki seng kur, ki la nang pyniar ia ki shnat treikam jongki, ha kaba lada peit sha kylleng ka ri u paid khasi baiar, ba ki la nang pyniar ia la ki jong ki thapniang bad katei ka dei ka dak, kaba ai jingkyrmen, ia ka lashai jong ka jaitbynriew hi baroh lang, namar ba ka kur, ka dei kaba tehsong ia ka jinglong kawei jong ka jaitbynriew khasi baiar.
Dangshen ka Khasi District Council, ka la pynmih ia ka jingpynbna paidbah, ba ki seng kur, ki dei ban leit ban pyn ithuh ialade sha katei ka Council, katba kum ki kyndon jong ka lineage bill bad ka Council, kam dei ban pynheh tang ka ktien, hynrei, ka dei ban pyni bad ki kam bad kata ka long, ba kam biang, tang ban shu pynmih ha ki kotkhubor, hynrei, ba kan thung da ki briew kiba lah ban nang wad shuh shuh ia ki kur, kiba rit bad kiba lah ban nang duh jait noh, ha ki snem, ki ban sa wan.
Ka mat ka long kaba iar shibun bad ki don bun ruh kiba lyngkot jingmut, kiba lah ngiah bad ki bym bang shuh ban iatai ia katei ka mat bad ka dei na katei ka daw, ba ki la kynriah noh ialade, na ka jinglong kur bad ki la shim ba ka jingiadei shikur, ka dei beit tang shi iing bad ka dei na kata ka daw, ba ki sa mih kiba ai jait kpa, namar ba ka jait kpa, ka dei beit tang ka kam shi iing jong ki shijur bad ki khun jongki, hynrei katei kam lah ban neh slem ne ban pyni, ba ka dei ka dustur riti jong u paid khasi baiar.
Haba ki seng kur, ki la sdang ban khie im biang, kaba donkam, ba kin pyni, ia la ka jong ka iktiar, ka dei halor ki lai tylli ki bynta ba kongsan bad kita ki long (i) ba kin khalah noh shabar jong ka kur ia kito kiba shim jait kpa bad (ii) ba kin khalah ruh ia kito kiba shongkha ia ki khyllah jait bad kiba ai jait pat sha ka kmie bad (iii) ia kito kiba tuh jait lyngba ki affidavit.
Kine ki dei ki lai jait ki jingpang, kiba la biah phongrai bad pyniap tram ia ka jaitbynriew Khasi pnar jongngi, namar ba ki seng kur, kim shym la phikir bha, ia kitei ki kam thombor na ki riew shim kabu bad ka la dei ruh ia ki kur, ba kin nym sngewhun ban shu khot kyllum ia ki, da kano kano ka jait, hynrei, ba kin da thoh thikna ia la ka jong ka jait ba pura bad ia katei ngi dei ban ai burom ia ka seng kur Thabah, ha kaba ka la bthah ia la ki jong ki kur, ba kim dei shuh ban kam Lyngdoh ialade, hynrei ba kin ai beit da ka jait Thabah.
Ka jingskhem jong ka jaitbynriew, kam shong satia ha ka sain pyrthei, ha ka niam, ha ka jingkhie spah, hynrei ka dei beit ha ka jingteh skhem ia ka longkur longjait, namar ba haba la sniew ka longkur longjait, kumta ki jing jyrsieh kiba har rukom ki iai jia na ka por sha ka por bad ka dei kane ruh, kaba pyntroin shibun ia u paid Khasi baiar ha kine ki sngi.
Ka jinglong kongsan jong ka seng kur, ka dei ba ka lah ban teh lakam ia ka shongsang ha ka shongkha shongman, ha kaba u kni um lah ban shong tnga ia la ki pyrsa, u hynmen um lah ban ia poikha bad la ki jong ki para, ar lane lai kmie bad kam dei tang katta, hynrei haba ka jot ka pra ka shongkha shongman, ha ka pang ka shitom, ka duk ka kyrduh bad wat ka iap ka im, ka don ka jingiateh bad ka jingiabeh, halor ka jingsngew trai na ka jinglong kur.
Ban pynkut, ngi dei ban kynmaw, ba ka seng HYC, ha u snem 2018, ka la lah ban pynduh ia ka jingshim jait Khasi, jong kawei ka longiing kaba shongkha ia ki Singhania bad lada katei ka seng bhalang, ka lah ban weng ia katei kawei ka longiing, kumta katno tam, lada ki seng kur, ki shim ia ka jing kitkhlieh dalade hi.
Phi don ban ong eiei?