Ka North Eastern Hills Univer sity (NEHU), ka dei kaba la slem bha bad ka dei ruh ka jaka pule kaba la ithuh ha ka thain shatei lam mihngi hi baroh kawei bad ka burom, ka leit sha U Bah GG Swell, uba dei U MP ha katei ka por, ha kaba ula pynioh ia katei ka University ha Shillong, ha u snem 1973.
Wat la katei ka University, ka dei kaba la slem bha, hynrei, ka dei tang ka University ai kyrdan pule (degree) bad kam dei satia ka jaka pule kaba plie lad ia ki samla, ha ka ioh kam ioh jam, lada dei ha ka kam nonghikai, namar ba kam don satia ia ka jing pyntbit na bynta katei ka lain, nangta ia ka lain doktor, engineer bad kiwei pat kiba dei ki lad ban ai kam ia ki samla kiba pule ha katei ka University bad wat ha ki lain pule bapher ruh kam don satia, katba kum ka jing donkam jong kane ka juk thymmai jong ka digital technology.
Naduh ba la seng ia ka NEHU, kam pat ju don ia U Vice Chancellor, uba na ka jylla, lait noh U Prof B Pakem, hynrei la shu wan kit da ki briew kiba na jngai suda bad kat kiba wan, kim ju aiti ialade ha ka kam hikai, hynrei ki pyrshang ban pynjaboh ia katei ka University, da ki ain khyllah jongki, da ki kam pyn iashut briew jongki bad kumta katei ka University, kam shym la pawnam ha ka pule puthi, hynrei ka pawnam ha ki buit ialeh politics, ba la nang ai ding da ka sorkar India.
Ha kine ki sngi, la iohi, ba ki nonghikai, ki samla pule, kim iakren shuh ia ka kamram jongki, ban nang kyntiew ha ka pule puthi, hynrei ki iakren halor ka jingthung kam kaba khlem khot interview, ka jingkhanglad ba kin kiew kam ki nonghikai, ka jingwan rah briew da kiba nabar, ba pyniaid ia ki kam jong ka NEHU, kum ki Registrar, Contro ller of Examination, Consultant bad wat ia ki nonghikai ruh, la iathuh ba na ki 84ngut, la thung tang kumba 10ngut ki samla trai shnong bad ia kiba tam la wan rah da kiba nabar suda bad katei ka pyni, ba ym don nonghikai Science shuh ha ka thain shatei lam mihngi, ym don nonghikai Geography, histori, English bad kumta ter ter.
Kat kine ki jing iakynad, hynrei kaba pyn pyrkhat ka long ba ki lai ngut ki MP jong ka jylla, ki kun beit tang halade bad kim nud ban ang ia ka shyntur jongki ha Lok Sabbha, ha kaba ki don arngut ki dkhot bad ha Rajya Sabha, ha kaba u don uwei u dkhot na ka jylla bad kane ka pyn pyrkhat, ba ioh ka don kano kano ka daw kaba sha lyndet, kaba la set jubor ia ka shyntur jong ki nongmih khmat na ka jylla, ba kin kren ia katei ka mat kaba kongsan bha bad kaba don ha ki lynghoh kti jong ka sorkar India.
Ki seng nonghikai jong katei ka University, ki samla pule, ki la ujor na ka por sha ka por, ki la pynlong ia ki jingiakhih kiba rit bad kiba heh; hynrei kaba lyngngoh ka long ba ki 3ngut ki MP, ki sngap mynthi bad nangta ka sorkar jylla ruh kam nud satia ban ang wat tang shi kyntien ia katei ka mat kaba ktah ia ka iap ka im jong ki samla kiba dei ban long ki nonghikai bad ia kito kiba dang leit ban pule ha katei ka University.
Khyndiat sngi mynshwa, ngi iohi, ba U Himanta Sarma, myntri rangbah ka jylla, ula kren jot ha ban da biang ia ka USTM, kaba don ha Jorabat bad katei ka pyni, ba u don ia kiwei ki University kiba kham bha ban ia katei kaba don ha Meghalaya bad u da kren shai, ba ki samla kiba pass na USTM, kim bit ban ioh kam ha ki tnat pule ha Assam; katba mangi pat hangne, ha ka jaka ba kan don ka mynsiem iakhun, hynrei, la iohi, ba ngim don jingkitkhlieh bad ngim sngew lehrain, haba ka NEHU mynta ka la hiar sha palat ka kyrdan kaba 100 na ki University kiba paw ha India bad lada ka long kumne, kaba ima, ka long ba ioh ka don ka jing iasylla ban pynjot ia ka NEHU bad ban kyntiew ia kiwei pat, ha kaba ki samla pule, kin ia beh sha kine ki University thymmai, ynda haba ka NEHU, kan sah sa tang ka shyieng bad ka snep bad kan shu long tang ka lympung ialehkai ki politician kiba na Delhi.
Phi don ban ong eiei?