AIS Suja
Ka jingpynim ia ki Israel kum ka jaidbynriew ka long kaba hajan bha, namar ngi ngim tip ia ki por ki aiom namar ki long ki jong u Blei ong u Daniel 2:21. Tangba ki dak jong ka por ki long hajan kein. Hynrei to ngin ia peit shwa ia ka Israel kaba mynta (Israel today). Ka Israel kaba mynta kam dei shuh kum kaba mynshwa kaba shah lehbein kaba shah ring mraw sha kylleng ka pyrthei na ka daw jong ki hi ba ki la lyndet ia u Blei jong ki ia uba ngi ong u Blei ki Israel, (God of Israel). Ka jinglong mraw ki Israel ka la kut namar ba ka ia (age) ki Jentil ka la kut, da kaba ki la iuh top ia ka Jerusalem ha u snem 70 AD. Loukas 21:24 ka ia ki Jentil kaba la kut noh haba u Blei hi u la pynkut noh ia ka ia, kata ba ki Jentil kim ioh shuh ban leh trai khlieh lane synshar ia ka hima Israel bad ia ka Jerusalem. Kaba mut ba u Blei u la ai bor pat sa shisien ha ki Israel ban synshar ha la ka jong ka ri.
Kumba u Blei u la kular ban lum pat ia ki Israel, u la pyndep ia kata “Uta uba la pynsakma ia u Israel un lum pat ia u bad un sumar ia u” Jeremaiah 31:10. “Ba ynda kumta u Trai uba u Blei jong me (u Blei ki Israel) un pynphai ia ka jinglong mraw jong me bad un phai bad un ialam ruh ia me napdeng ki jaid bynriew baroh” Deuteronomi 30:3. Kumta u Blei u la lum pat ia ki Israel ha ka thma bah ba Nyngkong (First World War) 1914 AD, ter ter haduh u 1948 AD la pynbna ba ki Israel ki la ioh pat ia la ka jong ka Ri. Naduh u 1948 AD haduh mynta ka long 76 snem.
Hapoh kine ki 76 snem, ka Israel ka la develop ha ki liang baroh kumba u Blei u la kren. Ka jingbun briew ha Israel mynta ka long 95.6 lakhs tam bad 9 million kynthup baroh. Ka la roi ha ki liang baroh kumjuh ha ka science and Technology bad ka la long kawei na ki Super Power ha ka pyrthei. Ki tiar thma ka juk thymmai bad ki shipai ki la long kiba stad tam ha ka pyrthei. Kane ka pyni ba u Blei u la pyndep ia ka kular jong u halor ki Israel da kaba u la pynroi ia ka jaid bynriew kaba la jah bad ai ruh ha ki ka bor ialeh thma ba phylla. Ka Israel ba mynta kam don jingtieng iano iano hangne ha pyrthei namar ka la biang lut ki tiar ialeh thma, namar u Blei hi u la dep kren da kaba ong – “Pha long u sdie iapom bad ki tiar ialeh thma jong Nga” Jeremaiah 51:20-23. Mynta ka Israel ka la long shisha ka tiar thma kaba shyrkhei tam pyrshah ia kito ki Ri kiba hiar thma ia ka.
1900 snem mynshwa, ka jaidbynrew Israel ka long kaba la iap, ka la long kita ki shyieng kiba tyrkhong, hynrei u Blei u la kren te ki la im pat. “Ah phi ki shyieng ba tyrkhong to sngew ia ka ktien u Trai” Esekial 37:3-4. Kine ki shyieng ba la tyrkhong lane ki Israel ki la im pat, u Blei u la buh ka met bad ka mynsiem ha ki mynta ki la nang roi nangbun kat haduh ba la pynbna ha u 1948 ba ki la ioh biang ia la ka Ri Israel. La pyndep ia kane ka jingiathuhlypa (prophecy) u Blei um ju kular kai hynrei u pyndep ia kaba u la kular. U Blei u kren da lade u og – “Nga, Nga long u Blei, ym don uwei pat. Nga long u Blei ym don uba kat Nga. Nga la kren te Ngan pyndep ruh ia ka. Nga la thmu Ngan leh ruh ia kata” Isaiah 46:8-11. U Blei u la pyndep ia ki kular halor ki Israel da kaba u la pynphai pat ia ki sha ka Ri jong ki hi na ki Ri kiba u la pynsakma ia ki. Te kumta ban ialeh thma pyrshah ia ki Israel ha kine ki sngi yn ym don uba lah ban jop.
Uba ieng thma pyrshah ia ka Israel, u la pynjot ialade, namar ka don ka bor u Blei ha ri Israel. Peit kumno ka ktien u Blei ka ong: “Ngan pyllong ia ka Jerusalem u Mawbakhia ia ki paidbah baroh; baroh kiba pynkit ia ka ha ki YN PYNMONG SAT IA KI” “I WILL MAKE JERUSALEM AN IMMOVABLE ROCK FOR ALL THA NATIONS. ALL WHO TRY TO MOVE IT, WILL INJURE THEMSELVES” Sekharaiah 12:3. Kiba ktah naduh mynta ia ka Israel kin mynsaw ialade, ong ka ktien u Blei.
U Blei u la dep pyndep ia ki kular halor ki Israel ha kaba kynja doh. U Blei um ju kylla, “U Blei um dei u briew, ba un lamler” Ki Jingkhein 23:19. U Blei um ju lamler bad um ju klet ruh ia kaba u la kular. Uta kein u dei u Blei. Mynta pat kaba sah ka long ka jingkular u Blei ban pynim ia ki Israel baroh kum ka jaidbynriew. Kata ka long ba kin ithuh ia u Jisu kum u Messiah jong ki. Kumba ka long haduh mynta, ki Israel kim pat pdiang, kim pat ngeit ba u Jisu u dei u Messiah uba ki dang ap khmih lynti haduh kine ki sngi. Ka daw ka long ka jingbymngeit jong ki. Ki dang ngeit katkum ki kpa tymmen jong ki hyndai. Na kata ka daw ialap katba ialap ha Israel, ia u Jisu te kin ym pdiang, na kata ka daw ong ka ktien u Blei – “Naba shisha Nga ong ha phi, ba phin ym pat lah dep ia ki shnong ki Israel, tad ynda u wan u khun u briew” Mathaios 10:23. Ka mut aiu kane? Ka mut ialap katba ialap, pynbna kat ba pynbna ha Israel kin ym ngeit, dei tad ynda u Jisu un wan dalade hangta kein kin ngeit. U Blei u ju ong barabor ba ki Israel ki dei ka jaidbynriew ba eh ryndang, ka long shisha kumta.
Kumta ki Israel kin hap ban iaid ia ka por jong ka jingjynjar bah (great tribulation) kata ha ki 3 snem shiteng ka por ba u soitasn Lucifer un sa synshar hangne ha pyrthei, ka por jong kata ka Shitaiew Bakhadduh kein. Daniel 9:27. Dei ha kata ka por kin wad ia u Blei jong ki u Blei ki Israel kein. Namar kan long ka por kaba jynjar sat ka bym pat ju jia mynno mynno ka kham palat ia ka por ba synshar u Adolf Hitler. “Hangta ka kordit bah ka bym pat ju long na myndang long ka pyrthei”. Mathaios 24:21. Ki Israel kin hap iaid lyngba kane ka TEST. Kin khot ia u Messiah jong ki bad kin sa iohi ia u, ba pleng uta u Messiah dei u Jisu. “Te Ngan thehbuk halor ka iing u David bad halor ki nong Jerusalem ia ka mynsiem jingaiei, bad jingkyrpad ……. Bad kin iam briew ia u (Jisu) ……. Ha kata ka sngi ka don ka jingiam briew bakhraw ha Jerusalem” Sekharaiah 12:10-11.
Ka ktien u Blei ka iathuh shai ba yn pynim ia ki Israel baroh haba kin pdiang ba u Jisu u dei u Messiah. “Tad ynda ba kata ka jingdap ki Jentil kan da ioh wan hapoh” Rome 11:25. Kane ka mut, tad ynda baroh ki briew ha pyrthei (ki Jentil) kin da iohsngew ia ka ktien u Blei bad ia u Jisu Khrist, la ki pdiang ne kim pdiang, dei hangta kein kan long ka por kaba kut ia ki Jentil ban iohsngew ia ka ktien u Blei, bad ba yn ioh pynim pat ia ki Israel, namar ba kin pdiang sa ma ki pat ia u Jisu Khrist kum u Messiah. Ynda la dep pynsngew sha ka pyrthei ia ka kyrteng u Jisu Khrist yn sdang pat ha ki Israel “Ynda kumta te yn pynim ia ki Israel baroh” Rome 11:26.
Kumba ka long mynta ha pyrthei, bun ki ri ki hima bad ha kyndong kiba la iohsngew ia ka Gospel bad u Jisu Khrist. Kane ka mut ba kaba kut ka la jan namar ba yn pynim pat sa ia ki Israel da ka kyrteng u Jisu. U Blei u la dep kular bad um kylla, u ong – “Kane ka long ka Jutang jong Nga ha ki (Israel), ynda Ngan kit noh ia ki pop jong ki” Rome 11:27. U Apostol Paul u ong sha ki Rome – Ma phi ruh mynno mynno phi la ju long ki bym kohnguh ia u Blei, hynrei mynta phi la ioh ka jingisynei da kata ka jingbym kohnguh jong ki (Israel) ……. da kata ka jingleh isynei kaba sha phi, yn ioh leh isynei ia ki (Israel) ruh” Rome 11: 30-31. Kane ka mut kumba u Blei u la pynim ia ki Jentil lyngba u khun jong u, yn pynim ruh ia ki Israel baroh ha ki por ban sa wan. Ka por kan poi ba ki Israel kin ithuh ba u Jisu u dei u jong ki, u Syiem ki Jiw, u Messiah uba ki la ap khmih lynti bun hajar snem. Kin pdiang ia u, yn pynim ei ia ki ruh. “Ka jingpynim ia ka pyrthei ka long na ki Jiw, Salvation is from the Jews” Ioanis 4:22. Hynrei ki Jiw (Israel) kim ithuh ia ka jingpynim. Hynrei u Blei da ka jingieit bah bymjukut, un pynim ia ki Jiw ha kaba kynja mynsiem da kaba un kit ia ki pop jong ki ha kaba khadduh. Rome 11: 27.
Ka por jong ka jingpynim ia ki Israel ka long hajan ba u Blei un kit ia ki pop jong ki baroh ha kata ka jingwan arsien jong u Jisu Khrist, u Trai, sha kane ka pyrthei. Yn pynim ia ki hapoh kata ka por jong ka jing jynjar bah (in the midst of the great tribulation period) Daniel 9:27. Mathaios 24:21-22.
“Kane ka pateng bynriew (Israel) kan ym leit noh, tad ynda la pyndep noh ia kiei kiei baroh” Mathaios 24: 34..
Phi don ban ong eiei?