Shillong:Ka myntri ka tnad ka rep ka riang ka jylla ka Kong Ampareen Lyngdoh ka la ong ba ka juk ban iadie kilo, ban iadie ha ki shang ki kriah, ka la kut bad mynta ka la dei ka por ba ki nongrep kin die ia ki mar rep da ka juk stad khnang ba kin kamai bad riew spah.
Haba kren sha ki lad pathai khubor, mynta ka sngi, ka kong Ampareen ka la ong ba ha kine ki khyndiat snem haduh mynta, ka sorkar ka la pynsngew ia ki nongrep ba kin rep ia ki mar rep kiba lah ban die ha ka iew ka hat katkum ka kyrdan kane ka juk mynta ryngkat ka dor kaba biang.
“Ngi la pynsngewthuh ia ki nongrep ban rep ia ki mar kiba lah ban die ha ki iew ki hat katkum ka kyrdan. Ka la kut kato kaba ki ong die kilo, ka la kut kaba ong die hapoh ki shang. Mynta ngi dei ban die ia ki mar ha kata ka rukom, ba kin lah ba kin ioh ia ka dor kaba biang”, la ong ka kong Ampareen.
Ka la ong ruh ba ka donkam ban don ka iew ban lait na ki nongkhaïi pdeng ne ki nongkhaïi ot kilo ia ki mar rep, hynrei ban iadei beit sak hapdeng u nongdie bad u nongthied, ym ban iaid pateng.
Ka la iathuh ba ha kine ki ar sngi, ka sorkar ka la pynlong ia ka jingiasyllok bad ki nongkhaïi kiban thied ia ki mar ki mata bad ban sngewthuh ia ki jingdonkam ban die Shabar. Kum ki nongrep ki dei ban tip kum ki jait mar rep kiba iaid iew bha bad kumno ban leh, ym ban leh kum ka juk mynnor namar ba ha kane ka juk ka don ka lynti bad ka rukom ban pyniaid sha ki iew ki hat. Ka la ong ruh ba ka sorkar kan pynshlur ban thung ban tep ia ki mar rep kiba lait na ka sboh dawai hynrei ban pyndonkam da ka sboh mariang, ki bym ktah ia ka jingkoit jingkhiah.
Ka la kyntu ia ki nongrep ba kin hikai ia ki khun jong ki kiba la nang la stad ba kin leit phai sha ka kam rep, ba kin shim ia ka kam rep kum ka lad ban kamai lyngba ka jingtip bad ka jingstad jong ki. “Nga kyntu ia ki nongrep, ba lada kim pat lah ban sngewthuh ban thung ban die ia ki mar katkum ka juk thymmai, pyndonkam ia la ki khun samla, kiba la hikai, phi la pynleit skul, ba kin iarap ha ka thung ka ot, ban die bad ban rah ban kit ia ki mar jong phi, ban kham bit shuh ka kamai kajih”, la ong ka myntri.
Ha kaba iadei bad kane ka jingong jong I myntri nga sngew dei tangba ngi kum ki nongrep pat ngim pat ioh jingtip kum kino ki jingthung kiba iaid iew bha bad nga kyrpad ruh ia I myntri ba I dei ban tuklar haba iadei bad ka iew thied syieng ha Bhoirymbong namarba kito ki nongkhaii pdeng hangto kumba ngi lah juh ki middleman ki khñiot beiñ palat ia ngi ki nongrep syieng da kaba ki ot kilo be aiñ haduh 10% ia u syieng