AIS Suja
“U Blei u la kylli ia u briew – Badno phin pyniasyriem ia Nga?” Isaiah 40:25. U Blei u kylli ia ki Israel bad u kylli ia ka pyrthei hi baroh kawei. U Blei u dang kylli mynta ruh na ka ktien jong u. U kylli – “Hato phim shym la tip? Phim shym la iohsngew? Ym shym la iathuh ha phi? Phim shym la shemphang naduh ki nongrim jong ka pyrthei? Isaiah 40:21. Badno te phin pyniasyriem ia u Blei? Bad ka duriaw phin ia nujor bad u? Ia ka dur blei u nongtrei kamar (shohnar) bad u nongtrei bania (shna ksiar) u da suid ksiar ia ka u da sain ia ki kynjri rupa? Badno te phin pyniasriem ia nga ba ngan long uba mar iaryngkat? Ong uta u Bakhuid. Lada phi kwah tip uei uta u Blei? – “To khmied ia la ki khmat shajrong, to khmied uei uba la thaw ia kine (ia u bnai, ka sngi, ki khlur, ki metbneng baitynnad bad kiwei): u khot ia ki baroh da ka kyrteng da ka jingkhraw ka bor jong u bad ba u khlain bor uwei ruh um jah” Isaiah 40:18-25.
Mem shym la tip? Mem shym la iohsngew? U Blei ka bymjukut u Trai u nongthaw ia kiba kut ka pyrthei, um sngew lwait lymne um ju thait, ym don jingit ia ka jingshemphang jong u. Isaiah 40: 28. Bun bah ha ka pyrthei ki mutdur uei u Blei hangno u don hangno u shong? U Job u ong – “Ha khmih u Blei u long uba khraw bad ngim ithuh ia u (ngim lah iohi ia u). Ka jingkhein ki snem jong u ka bym lah iit shuh” U Blei u kylli ia u Job – “Me don haei ma me haba Nga la seng ia ki nongrm ka khyndew? To iathuh, ong u Blei ia u Job Job 26:36 / Job 38:4. Na kata ka daw bun bah ha ka pyrthei ki wad ki kylli ki mutdur uba kum uno u Blei? Badno te phin iasyriem ia Nga?
U Blei um dei uta uba ngi shu mutdur kum u dieng ne u maw ne u nar ne da ka ksiar bad kumta ter ter. Ki Israel, ki mane blei thala bleithaw ba la sain na ka ksiar bad ka rnong – te u Blei u la ong – “Kita kiba thaw bleithaw ki long baroh ki jingthala. Uei ba la thaw blei lane ka dur ba la sain ka bym myntoi ei ei” Isaiah 44:9-10. Kumta “Kita ki blei ki bym shym la thaw ia ki bneng bad ia ka khyndew, kita kin duh noh na ka khyndew bad napoh ki bneng” Isaiah 10:11.
U Blei u maham jur ia ki Israel da kaba ong – “Wat hikai ia ki lynti jong ki jaidbynriew bad wat khaweit ia ki dak jong ka bneng” Learn not the way of the heathen and be not dismayed at the sign of heavens. Isaiah 10:2. Hangne ngi iohi bunsien ki Israel kim shym kohnguh bad ki jot noh.
Kumta u Blei bunsien u la pynithuh ialade ha u briew. Ha u Moses u ong – “Nga long ma Nga u JEHOVAH. To ong ha ki khun Israel – “Nga long ma Nga u JEHOVAH” Exodus 6:2-6. Ha ka por ba u Blei u khot ia u Moses ban leit pyllait ia ki Israel na ka ri Egypt, u Moses u la kylli na u Blei kumne : “Haba ngan leit sha ki Israel bad ngan ong ha ki, u Blei ki kpa jong phi u la phah ia nga ha phi: te kin kylli ia nga , kaei ka kyrteng uta u Blei? Ngan ong kumno ha ki? U Blei u la ong ha u Moses “NGA LONG BA NGA LONG” Men ong ha ki khun Israel ba U NGA LONG u la phah ia nga ha phi ……. Kane ka long ka kyrteng jong nga HA LA KA RTA, kane ka long ka jingkynmaw ia Nga sha ki pateng bynriew baroh. This is my name forever, and this is my memorial unto all generations” Exodus 3:11-15.
Naduh kaba sdang, u Blei u la ai ia ki 10 Hukum ha u Moses bad ar tylli na kita ki long – “Men ym ioh kiwei ki blei nalor jong Nga. Men ym thaw bleithaw ialade” Exodus 20: 3-4. Kane ka Hukum kam dei tang ia ki khun Israel hynrei ka kren ia ki pateng ba mynta ruh. Ba ym don da uwei pat u Blei lait noh tang uta uba la thaw ia ka bneng ka khyndew uba la thaw ruh ia u briew. Genesis 1:26.
……. To sngewthuh ba Nga long uta; ha shwa jong Nga ym shym la thaw blei, lymne hadien jong Nga ruh yn ym long. Nga ma Nga hi Nga long u Trai: bad nalor jong Nga ym don u Nongpynim” Isaiah 43:10-11.
U Blei u long uba khraw uba phylla. Um ju khmih kumba khmih u briew, 1 Samuel 16:7. Dei na kata ka daw ba u Blei u la pyndonkam wat ia u Syiem Cyrus jong ka Persia ha ki snem 559 – 530 B.C. uba long u Syiem bym ngeit Blei u nongsynshar ba runar, hynrei u Blei uba khraw u la shim bad pyndonkam ia u na ka bynta ki khun Israel ba kin ioh ban tei pat ia ka Temple kaba ha Jerusalem. Isaiah 45:1-7.
U Blei JEHOVAH, U LONG BA NGA LONG, u long u Blei uba im, u Blei ki kambah kam phylla. Une ujuh u Blei uba la leh kam phylla halor u lum Karmel ha Israel hadien ba ki prophet u Baal ki la failed ban leh kambah, hynrei u Blei jong u Elijah u lah ban leh ia kiei kiei ki bym lah long ha u briew. Ki prophet u blei Baal ki la pyrta baroh shisngi Baal shi Baal, hynrei u bleithaw Baal um iohsngew. “Ym shym la don ktien ei ei lymne uno uno ba jubab” U Elijah pat u la tei ka duwan u la tih kharai sawdong bad buh ia ki dieng thang, la ot ia uta u masi dab, la pyndap saw tylli ki pipa da ka um, la pyndap ia ka kharai da ka um. U Elijah u la duwai – “Sngew ia nga Ah Trai ba une u paidbah un ioh tip ba me me u Trai ME LONG U BLEI. Ynda kumta ka ding ka la hap na bneng ka la kjit ia ka um na ka kharai ka la bam duh ia ki dieng ki maw bad ia ka dpei. U paidbah baroh u la iohi, ki la dem ngon la ki khmat bad ki ia ong – “U TRAI UTA U LONG U BLEI” 1 ki Syiem 18: 20-40.
U briew um lah ban iohi ia u Blei. U Blei u la ong ha u Moses- “Mem lah ban iohi ia ka khmat jong nga: naba u briew um lah kein ban iohi ia Nga bad ba un im” Exodus 33:20. Na kata ka daw um bit ban mutdur ia u Blei ba u long kumno? Namar ia mynta, u briew um bit ban iohi ia u Blei. Hynrei ban iohi ia u Blei don tang kawei ka lynti, kata ka long – “Suk kiba khuid ka dohnud : NABA KIN IOHI IA U BLEI” Mathaios 5:8. Amen.
Phi don ban ong eiei?