Ki Achik, ki dawa ia ka Tura, ba kan dei ka nongbah tlang jong ka Jylla bad katei ka jingdawa, ka don ia ka daw bad kata ka long, ba haba don ka Secreteriat, kumta, ka dei ka nongbah jong ka jylla bad ka nuksa, ka long, ba ynda la kynriah ia ka Secreteriat na IGP sha New Shillong, kumta ka New Shillong, kan sa kylla long ka nongbah ba thymmai jong ka jylla, ym shuh ka IGP, Shillong.
Kam dei tang kata, ha Tura, U Conrad Sangma, u iathuh, ba yn tei ia ka Mini Secreteriat bad haba ka long kumta, kan dei ruh ka mini capital bad ki Achik ruh, kim shym dawa ia ka nongbah ba pura, hynrei, ki dawa ia ka nongbah tlang bad kam dei tang katta, ngi kynmaw, ba kane ka sorkar jong U Conrad, ka la tei ruh ia ka mini Secreteriat ha Jowai bad ka la pynlong ruh ia ki jingialang jong ka Cabinet, ha Tura, ha u snem 2019 bad nangta sa ha Jowai ha u snem 2020 bad katei hi ka thew, ba kitei ki ar tylli, ki dei ki nongbah jong ka jylla.
Ka mini Secreteriat, ka dei ka Secreteriat kaba rit bad kiba dei ban shong hangtei, kim dei satia ki ophisar jong ki Block, ki Deputy Commissioner; hynrei ki dei ki ophisar jong ka Secreteriat, lane ki minister bad katei hi, ka la kdew shai, ba kam iapher eiei ruh, na ka main Secreteriat, tangba ka shu dei ka jingtei kaba rit lane ki kam jongka ruh, ki kham duna, ban ia kaba long ha Shillong.
Ka sorkar jylla, kan tei ia ka Mini Secreteriat ha Jowai bad kan dang tei shuh sa ha Pynursla bad kitei ruh, kin sa kylla long ki nongbah jong ka jylla, ha kaba ka New Shillong, kan dei ka nongbah ba pura, katba ka Tura, ka Jowai, ka Pynursla, kin sa ia phiah, la kin dei ki nongbah lyiur, nongbah slap ne nongbah shit.
Ngin dang ia peit, sa haei kin tei ia ki Mini Secreteriat bad lada kin tei ha baroh ki District, kumta, ki minister bad ki ophisar heh jong ka Secreteriat, kin hap ban leit treikam ha kitei ki District ruh.
Ki don kiba pyrshah, ia ka jing dawa nongbah tlang ha Tura; hynrei, lada phi pyrshah, phi dei ban sngewthuh shwa ia ka jingmut jong ka ktien Secreteriat lane ba phim dei ban pynbieit paidbah, da katei ka ktien, ban tei tang ka iing bad sa pynshong da ki chowkidar ha kitei ki jingtei, namar ka long ka bym iahap.
Katei ka dei namarkata, ka buit phiah jaitbynriew, ban ioh myntoi politics ialade bad lada phim kwah pynbieit ia u riew paidbah, phim dei ban tei bun phew tylli ki Secreteriat ha ka jylla lane phim dei ban leit shong jingialang Cabinet, ha kylleng ki shnong ka Ri Khasi, Jaintia; hynrei, lada phi kwah ban pyni kam, phi pynkhlain ia ki ophis jong ki Deputy Commissioner, ki Sub Divisional Officer bad ki Block Development Officer, namar kitei ki dei ki shkor bad ki khmat jong u paidbah, ym kitei ki Mini Secreteriat, tang ka nam.
Phi don ban ong eiei?