Ka ia, ki Jentil

AIS Suja

Ka ia ki Jentil, ka mut ka por ka rta (age) jong ki Jentil. Ki Jentil ki kynthup ia baroh ki Ri ki hima ka pyrthei lait noh na ki Jiw ne Israel. “Mynba u Jisu u dang don ha kane ka pyrthei u la dep iathuhlypa da kaba ong – “Kin kyllon ruh da ka syrti waitlam, bad yn ialam mraw ia ki sha ki kynja bynriew baroh: bad kan long ba la iuh top ia ka Jerusalem da ki jentil, tad ynda yn pyndep ia ka IA ki jentil” Loukas 21:24. Kane ka jingiathuhlypa u Trai Jisu la dep pynurlong ha u snem 70 AD. Kam dei kaba sa jia, hynrei ka la dep ban jia duna 2000 snem mynta.

Ki Jiw ne Israel ki la shah shynshar ha ki Jentil ha ki ri ki hima ka pyrthei, kawei hadien kawei pat, la ialam mraw ia ki sha kylleng ki kynja bynriew jong ka pyrthei bad ki da iaid wir ruh sha kylleng haduh ha ri India, Russia, China bad kumta ter ter. La pynkyllon ia ki da ka waitlam syrti jong u Adolf Hitler ha ka thma bah pyrthei ba ar (second world war) 1939 – 1945 A.D. bad ka jingshah iap jong ki Jiw (Israel) ka la long haduh hynriewphew lak (60,00,000 ngut).

La ioh top ia ka Jerusalem ha u snem 70 AD da ki shipai Roman hapoh ka jingialam u Titus. Shaphang kane ka bynta u Daniel u la dep iathuhlypa – “Bad ki briew jong uta u Syiem u ban wan (Titus) kin pynjot ia kata ka Nongbah (Jerusalem) bad ia ka jaka kyntang (ka Temple)” Daniel 9:26. La pyndep ia kane ka jingiathuhlypa halor ki Jiw bad ia ka Jerusalem.

Ki Jiw ne Israel ki la dep ban mad ia ka jingkthang ka jingim na ka daw ba ki kyntait ia u Blei bad ia u Messiah jong ki uba long u Jisu Khrist. Hynrei u Blei u la lum pat ia ki ha ka thma bah kaba ar. Kumta tang hadien 2 snem kata ha u snem 1948 AD ki Jiw ki la ioh pat ia la ka ri Israel. Ka ia ki Jentil ka la kut naduh u 1948 AD, (tad ynda yn pyndep ia ka ia ki Jentil) Loukas 21:24. Ka la kut namar ki Jiw ki la ioh pat sa shisien ia ka Ri kynti lajong. Naduh u 1948 AD haduh mynta ka la long 75 snem. Kaba mut ki Jentil na ki ri ka pyrthei kim lah shuh ban kam trai ne tuklar ia ka ri Israel namar ba u Blei hi u la pynkut ia ka ia ki Jentil, bad ka Israel mynta ka la long ka ri khrawbor (super powers) ha pyrthei. Mynta ki Jentil ki la sheptieng kylla ia ki Jiw ne Israel, bad kane ka jia dei namar ba u Blei u la dep kren. Kumno u Blei u kren? U Blei u la pyllong ia ka Israel kum ka tiar thma jong u – “Pha long u sdie iapom bad ki atiar ialeh thma jong nga, da pha ngan pynlwet ia ki jaidbynrirew, da pha ngan pynjot ia ki hima” Jeremaiah 51:20-23. “Ngan tei pat ia pha, bad phan long ia kaba la tei, KO THEISOTTI ISRAEL ……. phan thung bri sohwain halor ki lum Samaria” Jeremaiah 31:4-5.

Mynta kam dei shuh ka ia jong ki Jentil ka dei ka ia jong ki Jiw ban pynwai ia kane ka pateng bynriew namar u Trai u la kren. Ka pyrthei mynta ka sheptieng ia ka Israel ne ia ki Jiw namar ka Jerusalem mynta hi ka long ka khuri pynshad lyngwit, u maw bakhia kat kiba ktah ia ka Jerusalem mynta yn shoh ia ki da ka jinglyngngoh, da ka jinglamwir bad jingmatlah. Sekharaiah 12 : 1 – 4.

Ki Jiw (Israel) ki la lait na ka syrti waitlam, la ai bor ia ki, ki ioh bor ha ka jingialehthma ……. Hebru 11:34. Ka Israel (Jiw) ki la long ki kynrad mynta ha ka liang ka thma lyngba ka Science and Technology, namar u Blei u la kren.