Ka Awaken India Movement kaba long ka National Movement jongka Ri India kaba don hapoh ka Jylla Meghalaya hapoh ka jingialam u Samla Banshai Marbaniang uba long u Chairman, ha ka 14 tarik mynta u bnai Kyllalyngkot, yn pynlong ia ka jingialang halor ka “Rynsan U Paidbah” ban pynpaw shai katkum ha kaba iadei bad ka “Unite Meghalaya in the name of Democracy”. Kane ka jingialang kan long hapoh Motphran Parking Lot ka ban sdang naduh kapor 10 baje mynstep.
Ka kynhun AIM kum ka rynsan ban ieng hakhmat jong u paidbah halor ka jinglaitluid, ka pynshai ba katei kamdei ka rynsan shimet jongno jongno ruh hynrei ka hap ban pynkhreh kyrpang kum ki riewpaidbah ban ia mih na ka bynta ban wanrah ia ka jingiatylli katkum ha la kajong ka lawei jongka imlang sahlang kaba kum ka Jaidbynriew kaba im ha kine ki sngi.
Ka jinglaitluid ka shong halor ki ksang kti jong manla iwei pa iwei hapdeng jongngi ki paidbah ba im hala kajong ka Ri ha kaba ngin ieng ban sakhi bad iada ia la kajong ka Ri bad ka Jaidbynriew. Kum ki briew kiba nang ba tip bad kiba don ka mynsiem ban shakri khamtam na bynta ka lawei jongki longdien mandien, kampher watla ngi long heh ne longrit ne watla ngi don ha kano kano ruh ka kynhun namar haba kut hi ka sngi ngindang hap ban im hala kajong ka Ri. Ngimdei ban don kano kano ruh ka jingsngewpher haba ieng na ka bynta ban iada khamtam ha kum kane kapor kumba ngi iohi kumba kalong mynta. Ngi dei ban kletnoh ia ka jingñiew beiñ iwei ia iwei pat bad ymruh ban kynthoh ne wat ban iaroh tang namar ka longrynieng shimet. Haba ngi kam halade ba ngi dang ieid ia la kajong ka Jaidbynriew ymdei pat ban shu iaroh da kaba shu bynthiew. Shibun ki Khlawait jongka Jaidbynriew ki la mih paw na ka bynta ka lawei ba khraw, hynrei shano pat kin jah lada ymdon ba lah ban wanrah halor ka Rynsan jong u Paidbah.
U Paidbah u don ka bor bakhraw bad baroh kumba ngi im watla ngi heh ne rit, ngin hap ban kynmaw ba ngin hap ban mih lyngba ka Rynsan U Paidbah. Ieid ialade bad burom ia kiwei ka long ka bynta ba kongsan ban sakhi. Lada ngim lah shuh ban sakhi kum ki briew na ka bynta ki longdien jongngi ha kaba kut dei tang ki ummat ban jaw na ka durkhmat ki khun jongngi.
Kipor kiba leitnoh baroh ngi dang sakhi shai ba kitei kiba mih sha la lympung ban iakhun Election ki dei kiba nang ba stad bad ruh ki briew kiba don ka mynsiem ban iarap kum kita ki Riewpawkhmat. Kitip shai ba hashuwa ba kin leit shapoh ka Assembly kimlah ban iaid lyndet na u paidbah khlem da ioh jingshaniah, hynrei haba phai pat ha kine ki sngi kiba mynta ngi iohi shai ba ka Pisa ka la pynkylla ia u paidbah tang kum ka lad khaii pateng ha kaba kumno ymioh tam watla tip ne ymtip ruh ia ka Aiñ. Ngim dei ban long kiba shu mynthi tang kum kita ki briew kiban jied iaki bad lada ngi sngewthuh shai ngidei ban tip ruh ia ka lynti na bynta ka jingim ha ka lashai bad la shisngi.
Map lada ngi bakla hynrei jingiatreilang ba markylliang kalong kaba donkam da shisha khlem da donkam ban bakla. Kletnoh ka sngewheh ka sngewnang bad bud ia ka lynti ban iarap markylliang bad katei baroh kamdei tangban shu lehstad lehnang hynrei haba iohi ba ka jingiatylli para mangi ka la shu kutnoh tang hapoh ki dukan sha bad hapoh ki lynti manla ka sngi pynban ban ieng iada na bynta ka jingpait jingpra ymdon shuh ban wanrah ia ka halor ka Rynsan u Paidbah. Bunsien ngi la shukut noh tang ban iaid la kajong ka lynti bad ngi shu pynkhreh noh tang ban im hapdeng shimet ymdon shuh ban pyrkhat lem hapdeng para mangi. Lada ngilong ki briew ba sngewthuh bad shemphang to ngin pyrkhatlang na bynta ki khun ki kti ha ka lashai bad lashisngi.
Ki daw bah ba kongsan halor ka jingwanrah ia katei ka Rynsan, kalong namar ka jingshah tynjuh bor ka Jaidbynriew ha la kijong ki Para Bynriew, Ka jingshah ñiewbeiñ khlem da kheiñdor wat lada dei ban shah pyniap, Ka jingmih bun ki Nonglilam khlem da lah shuh ban wanrah ia ki Nongialam, Ka jingwahrah ia ka Sorkar Synshar Donbor halor jong u paidbah, Ka jingpaw pylleiñ ka bamsap bampong, Ka jingshah pynlong mraw ha kiba bun kiliang bad ruh ka jingialam bakla da u paidbah ia u paidbah. Shibun bah kiei kiei kiba ngi la sakhi bad ngimlah ruh ban pynbeit tang para mangi lymda khlem da don ka jingiatylli.
Ka Rynsan u paidbah lyngba ka jingkhot kyrpang ka kynhun Awaken India Movement, ngi panmap lada don kano kano ka jingbakla, hynrei “Hapdeng ka Ri Lajong to nginlong kiban ieng iada ympat ban ialam bakla”. Kumta ngi khot ngi iawer ia baroh kum ki riew paidbah, kampher lada dei uba duk ne riewspah ne watla treikam lajong ne kam sorkar ne ha kano ruh ka kynhun sengbhalang kaba phidon ruh kumjuh, namar haba kut hi khatduh kum u paidbah ngidang hap ban iai im katkum ka mon laitluid khlem da lah ban pynbor ne wat ban ialam bakla. Kampher wat lada dei ban tur na ka ding ne ka snam, lada jingshisha ngi ieng sakhi halor ka hok, para mangi ngin im khlem da donkam ban pynmynsaw.
Kumban shu pynkynmaw, wat la ngimpat lah ban kletnoh naduh ki snem ba la leit noh, katno ngi iam pangnud halor ka jingshah lehbeiñ hapoh ka Sorkar synshar donbor. Ka jingwan ban iuhroit ia u paidbah lyngba ka Khlam Covid-19, Ka jingkhang lad halor ka kamai kajih, ka jingshah ban beiñ naduh uba rit haduh uba heh, ka jingshah pynhiar dor ka pule puthi bad kiewdor ki marbam mardih bad khamtam ka jingshah kheiñ mraw ha la kijong ki para bynriew jongngi tang namar ban biang ialade ki kloi wat ban die duh noh iangi khlem da siewkylliang namar ka lawei jongka shongsuk shongshngaiñ. Shano jah ki Khun ka Ri bad balei ka Sorkar ka nud ban ktah wat haduh ki lad iohkam iohjam khamtam ki khun samla jongngi.
Dei lyngba ka Rynsan u Paidbah kaba ngin hap ban ieng iatai bad shongnia lada ngi phai halor ka Synshar Khadar kaba laitluid kaba long ka Hok jong u Paidbah. Ka rukom ban jied ia ki Nongthaw Aiñ bad ruh ban ieng pyrshah halor ka bamsap bampong jong ki khwan myntoi shimet kiba im hapoh ka Jylla hapdeng kane ka Election ban sa wan.
Khublei Shibun
Awaken India Movement (AIM),
State Steering Committee,
Meghalaya.
Phi don ban ong eiei?