Shillong: U Symbud Myntri rangbah (SMR) ka jylla, u bah Prestone Tynsong, u la ong, ba na ka liang ka sorkar jylla ruh ka sngew ia hap ia ka jingai jingmut jong ka sorkar India, ban pynrung ia ka subjek Hindi haduh ka kyrdan klass X ha ki skul baroh.
Haba ia kren bad ki lad pathai na ka liang u bah Tynsong u la ong “Ha kaba ia dei bad ka subjek Hindi na duh mynshwa hi,ngi la buh ban kan long kawei na ki subjek kiba donkam ym dei ban sngew phylla ia ka ta ,ngi kwah hi ba ka ri india kan pynlong subjek ba donkam ia ka Hindi”. U la bynrap “Hynrei kane kan ym mut ban ong ba ngin pynduh pyndam noh ia ka ktien lajong lane ka ktien English, ngi kwah ba baroh ki skul nangne shakhmat kin ai ka jinghikai ia ki Hindi ha ki skul baroh”.
U bah Prestone u la ai nuksa ruh “Lada ngi leit sha Delhi ngi donkam ban nang ban kren ia ka ktien Hindi bad kane kam dei ka ba ngin sngew pher jaitbynriew, hynrei ngi donkam ia ki long dien ba mynta ba da kumno kumno ruh kin shim ia ka subjek Hindi haduh ka klass X”. U la bynrap shuh shuh “Kane kam mut ba ki khynnah pule kin ym shim shuh ia ka subjek English lane subjek ha ka ktien lajong , namar ba ki longdien jong ngi kin dei ban nang ia ka Hindi bad ki dei ruh ban tip ia ka tynrai lade”. U la kyntu ruh da ka ba ong “Halor kane ka bynta ym dei ban don ia ka jingsngewthuh bakla da kaba kynnoh ba shah pynbor ha ka sorklar India, namar ba ha ka jingshisha hi haba ngi leit ,ngi wan ngi iaid ngi ieng ngi donkam ban nang ia ka ktien hindi”. U la ong ruh ba ym dei ban sngew thuh bakla ia ka jingpynrung ia ka subjek Hindi ha ki skul, namar kane ka iapher bad ka jingdawa ban pynrung ia ka ktien khasi bad Garo ha ka 8th Schedule jong ka riti synshar ka Ri .
“Ha kaba ia dei bad ka jingkynthup ia ka ktien khasi bad Garo hapoh ka 8th schedule, na ka liang ka sorkar India ka dang bishar ia kane bad na ka liang ka sorkar jylla ruh ka dang bud dien ban pynurlong ia ka jingdawa ban kynthup ia ka ktien khasi bad Garo ha ka 8th schedule“u la ong.
Nga pdiang ia ka ktien hindi ban pynrung ha ki skul hapoh jylla jong nga..katkum ba iaid ki por ngi la donkam shisha ia ka subject hindi…
Kamut kum ka nuksa ba ki ktien tamil, ktien malayam bad kiwei kiwei ruh dei ban pule kein kata namar da leit sha South india ban suk.
Ki jong ngi te ki lun suda ym ju don ktien ban pynphai kylla katba pynmih order na central ym ju don ba kin ong em hynrei shu rah kti bad amen beit
Ban nang kren ia ka ktien kiwei kam dei kaba bakla,pynban kan long ka kabu ksiar ia ki pateng ha ki Liang baroh ,,,,lada ngi nang ban kyntiew bad burom khamtam ia ka ktien lajong ,ia ka kolshor lajong ngin ioh lad kein ban pynphriang iala ka kolshor wat ha kiwei ki ktien,,,,khnang ba kiwei kin tip ba u khasi u dei u ba proh jabieng,,,,
Phah pynrung shwa ia ka ktien khasi ha ka khyrnit ba phra(8th Schedule) nangta sa sngew iahap ia ka ktien hindi