Khyrdop ksiar, Golden Gate

AIS SUJA

Ka khyrdop Ksiar ka don ha Jerusalem ka Ri Israel, ka Jerusalem kadei ka Nongbah (Capital) jong ka Ri Israel naduh 3000 snem mynshwa bad ym dang mynta. Ha ka por jong u Syiem David, u la pyllong ka Nongbah ban synshar ha ki kam Hima Sima, kata ha u snem 1003 B.C.

Ha kane ka Nongbah don 8 tylli ki khyrdop (gates). Na kine ki 8 tylli ki khyrdop, Kawei la khangnoh haduh mynta, kita ki khyrdop (gates) ki long kine: New Gate, Damascus gate, Herod gate, Jaffa gate, Lion gate, Dung gate, Zion gate bad Golden gate (Khyrdop Ksiar). Napdeng kine ki khyrdop (gates) jong ka Jerusalem, kawei ka long baphylla bad kata kadei ka Golden gate ne khyrdop ksiar. Balei ka phyla? Dei namar ba u Blei u la ong ba dei ban khang iaka. “Bad u Trai u la ong ha nga (Esekial) – Ia kane ka khyrdop yn khang. Yn ym plie satia ia ka, lymmne uno uno u briew un ym ioh leit rung shapoh daka namar u Trai u Blei ki Israel u la rung shapoh daka: Namar kata yn khang iaka. Esekial 43:2.

Naduh mynno u Trai u Blei ki Israel u la rung lyngba da kane ka Golden gate? 2000 snem tam mynta u Trai u Blei ki Israel u ladep rung ia kane ka Golden gate. La dep pyndep ia ka jingiathuhlypa da u Esekial mynba u Jisu u larung shapoh Jerusalem na kane ka Golden gate ha u snem 32 A.D. Kumno la ong ha u Sekharaiah? “To leh kmen shi katdei ko khun ka seion: To risa ko khun Jerusalem ha khmih u syiem jong pha u wan ha pha: u long uba hok, uba don jingpynim, u ba lehrit, uba shong halor u Kadda, halor u khun kadda jong ka kadda kein. Sekharaiah 9:9. Ia kane ka jingiathuhlypa la pyndep ha u 32 A.D. kumno ha kano ka dur? Namar ba u Jisu u la rung sha Jerusalem dei lyngba ka Golden gate ha kaba ki la wallam ia u Jisu bad ki la siang ia ki jainkup halor u khun kadda ki la pynshong ia u Jisu halor u Kadda…. Ki Paidbah ki la sdang ban ialeh kmen ban iaroh ia u Blei da ka ktien ba jam ki da ong – Long ba la kyrkhu ia u syiem uba wan ha ka kyrteng u Trai, ka jingsuk ha bneng, ka burom ha ki ba jrong tam eh….. u Jisu u ong ha ki nong Jerusalem – “Ah lada pha la tip lypa ma pha ruh shisha ha kane ka sngi…. Hynrei la buhrieh ia ki na khmat jong pha! Loukas 19:34-44. Kane kein kadei kata ka por ba la pyndep ia ka jingiathuhlypa da ki Prophet,mynba u Jisu u la rung shapoh Jerusalem na ka Golden gate.

Hadien bun snem la khang noh ia kane ka Golden gate khnang ban ioh pyndep ia ka jingiathuhlypa kaba ong – “Ia kane ka khyrdop yn khang, yn ym plie satia ia ka…. Eskekial 44:2. U Blei u la kren ka jia kumta shisha. Kumta ladon uwei u briew uba kyrteng u Sultan Suleiman, 1520 AD ha ka por synshar ki ottoman (ottoman Empire) mynba ki la shynshar ha Israel, bad ka kyrteng jong u kadei u Suleiman biu Selim khan. Une haba u la tei pat ia ki kynroh ka Jerusalem. U la sah dam iaka khyrdop ksiar (Golden gate). Ki briew ki lyngngoh ban iohi ia kata ka jingle u Suleiman. U briew u mut da kumwei, u Blei da kumwei. U ne um tip eiei shaphang ki jingthoh ha ka Bible, hynrei u sah dam (Khang) namar u dang mut ba ioh ba uta u Messaiah ki Jiw un wan rung biang na kane ka juh ka khyrdop hynrei kamdei kumta. Kane ka jia ban pyndep ia ka jingong – “Ia kane ka khyrdop yn khang, yn ym plie ia ka” Esekial 44:2. Kumta la khang haduh mynta mynne ymdon uba lah ban plie dei tad ynda uta u Messiah, u Khrist kein un wan pat sha kane ka pyrthei. U Messiah ki Jiw lane u Jisu Khrist un sa rung pat sa shisien ia kane ka Golden gate ym ba un wan ban shah sahnarphna hynrei un wan kum u Syiem ki syiem un synshar 1000 snem hangne ha pyrthei. Jingpynpaw 20 lynnong bad 21 lynnong. ‘

U Jisu u ba long u Messiah un wan bad un shong hapdeng ki briew jong u, bun ki jaid bynriew kin pynkhuid ialade ha kata ka sngi. Sekhariah 2:10-11. U Blei u long uba khraw. Nga long u Blei ymdon uba kat nga uba iathuh ia kaba kut naduh kaba sdang…. Nga la kren ngan pyndep ruh iaka. Nga la thmu Ngan leh ruh ia kata,, Isaiah 46:8-11.

Amen.