Shillong, 19 ‘lyngkot:
Palat 4000 ngut ki Accredited Social Health Activists (ASHAs) kiba don ha kane ka jylla kim shym la leit sam dawai polio mynta ka sngi, kaba dei ka sdang sdang jong ka jingsam dawai polio kaba lai sngi ka sorkar, kaba sdang naduh ka 19 haduh ka 21 tari mynta u bnai. Katei ka jingsangeh trei ki ASHA mynta ka sngi ka dei kaba ki la pynbna ka dei namarba ka sorkar kam shym la shah shkor ia ka jingdawa jong ki.
“Ngi la rai ban ym leit sam dawai polio namar ka jingbym patiaw ka sorkar ban pynurlong lane ban jubab ia ka jingdawa jong ngi” ong ka President ka Joint Action Committee of ASHA Facilitators and Workers (JAC-AFW) ka kong Haphilin Pyrtuh, ha ka jingiakren bad ki nong thohkhubor mynta ka sngi.
Ki ASHA ki la pynlong ruh kawei ka jingialang ha Communitty Hall ka Jaiaw Shyiap bad Lum Pyllun ban pyni ba ki ia tylli bad kim treh ban leit ai polio mynta ka sngi, ha kaba ha katei ka jingialang la wna ban ia shim bynta haduh kumba 2000 ngut tam ki ASHA na kylleng ka jylla kynthup na ri-lum Garo.
“Ha baroh ki snem ba la leit ka sorkar ka la pynlong ia ki ASHA kum ki nongtrei mon sngewbha ha ka koit ka khiah, hynrei la pynkhia pynban ka jingkitkhlieh ha ki, ngi dawa ba ka por ka la dei ba ka sorkar ka dei ba ithuh noh ia ki kum ki nongtrei sorkar namarba kim lah ban im tang da ka jingsiew kaba ju siew sha ki baroh shi katta” ong biang ka kong Pyrtuh.
Ka la pynkynmaw ruh ba ka jingdawa ki ASHA ka kynthp naduh ka jingpynkiew ia ka bainong sngi na ka T.75 tyngka shisngi sha ka T.150 tyngka shisngi, ban mang beit thik ia ka bai burom ka sorkar ia ki, bad kiwei pat ki jingdawa ki ASHA kynthup ka bai leit sumar shaduh sha ing u nongpang.
Shuh shuh kumba ki la ia kren bad ki nongthohkhubor ha kine ki sngi ba la dep ki la pynpaw biang ruh ia ka jingsiew kaba ka sorkar ka siew ia ki mynta kaba T.900 tyngka kawei ka booth, kata ka mut ba lada ki don hynriew ngut ne hynniew ngut ki ASHA kin hap ban ia sam ia katei ka T.900 tyngka.
Ka kong Pyrtuh ka la pyntip ruh ba ka JAC ka la dep phah ia ki mat jingdawa jong ka sha ka sorkar jylla kynthup ia u myntri ka koit ka khiah, ka DMHO, bad u Director of National Rural Health Mission (NRHM) la bun-bunsien naduh u snem 2013.
“Ka sorkar kam shym la jubab eiei, ka la leh kyllut ka shkor , bad dei katei ka daw kaba pyndiaw mynsiem ia ki ASHA” ong biang ka kong Pyrtuh kaba la pynkynmaw ba u myntri ka koit ka khiah u la kular ban khot jingialang ia ki mynta u bnai hynrei haduh mynta kim pat don jingtip eiei.
Ka kong Pyrtuh ka la iathuh ba baroh ki PHC, ki CHC, bad ki jaka ai dawai Polio ki la shah ktah bha mynta ka sngi ha ka jingsangeh treikam ki ASHA, bad ka la ong ruh ba ki la ioh jingtip ba don katto katne ngut ki ASHA ki ba la shah byrngem bad shah pyntieng ban beh kam ia ki, namarba kim treh ban leit sam dawai polio.
“Ngi kwah ban phah ka khubor ba shai sha kito kiba pyntieng ba lada ki ASHA ki dei tang ki nongtrei mon sngewbha , ka shong ha ka kan leit trei ne kam leit, bad lada ka dei tang ka nongtrei mon sngewbha balei ka sorkar ba buh kyndon ban pynbunkam ia ka” ong biang ka kong Pyrtuh.
Ka President ka JAC ki ASHA ka la pynkynmaw ruh ba ha ka por ba u myntri ka koit ka khiah ka jylla u bah AL Hek ha ka por ba u wan sha ka jingialang Asha Diwas ha u nailar, 2013 ula pynpaw ba ka tnad ka koit ka khiah ka shem jingeh ban treikam lada khlem ka jingiarap ki ASHA . Ka la ong ba ha katei ka por u la kular ba un shimkhia bad ki bor ka sorkar pdeng na Delhi ban ai da ka tulop kaba man ubnai sha kin a bynta ka jingnoh synniang jong ki.
Phi don ban ong eiei?